Schuren van grachten
Van Wikipedia
Het schuren van grachten betekent het verwijderen van vuil uit grachten door gebruik te maken van waterdruk en een sluis.
[bewerk] Oorsprong
De grachten van een stad hadden in vroeger jaren, naast vele andere, tevens de functie van (open) riool. Het zich ophopende vuil kon op een eenvoudige, en tevens doeltreffende manier worden verwijderd, namelijk met stromend water, wat schuren werd genoemd. Aangezien het grachtwater van zichzelf nauwelijks stroomde, moest hiervoor een oplossing worden gevonden.
[bewerk] Het schuren van grachten in Gouda
Het schuren van grachten deed men tot in de jaren vijftig in Gouda als volgt;
Als het na hoogwater in de Hollandsche IJssel begon te ebben werd de Havensluis aan het begin van de Haven(gracht) opengezet en de Donkere sluis een ruime 400 meter verder aan het eind van de Haven werd gesloten. Zo liet men de Haven tot een bepaalde hoogte vollopen waarna de Havensluis weer werd dicht gezet.
Er was nu een potentieel aan water beschikbaar, maar deze drukte ook met grote kracht op de deuren van de Donkere sluis. Om deze vrij snel te kunnen openen werd gebruikgemaakt van een Hollandse vinding, een vernuftig stel schuiven in een speciaal type sluis. De Donkere Sluis heeft namelijk drie paar deuren, waarvan het buitenste paar, (aan de zijde van de Havensluis), alleen voor het schutten diende. Het twee andere paar deuren waren, een paar meter verder, vlak bij elkaar aangebracht en vormen in gesloten toestand een kruis.
Deze deuren waren het die voor het openen van de Havensluis gesloten waren. Door nu de schuiven te openen drukte het water de binnenste van de twee paar deuren naar buiten toe open. Deze drukten het buitenste paar naar binnen toe open en het water stroomde met grote kracht door het erachter gelegen grachtenstelsel. Op diverse plaatsen waren andere sluisdeuren gesloten en werden weer andere geopend, zodat de route van het water al het vuil meevoerde naar de Gouwe, of via de Turfsingel en de Mallegatsluis naar de Hollandsche IJssel waar het inmiddels laag water (eb) was geworden.