Seat 1500

Van Wikipedia

De Seat 1500 is een automodel van de Spaanse fabriek Seat.

In de jaren zestig van de 20e eeuw was de Seat 1500 het topmodel van deze Spaanse autofabriek. Net als de overige modellen die sinds 1953 door Seat werden gebouwd, was de 1500 een onder licentie gebouwde Fiat. Voor de historie van van het model moeten we dan ook de blik werpen op de ontwikkelingen bij Fiat in de jaren vijftig. Daar was men druk doende om het modellenprogramma steeds verder uit te breiden. Half de jaren vijftig werd begonnen met de ontwikkeling van een nieuw topmodel, waarmee de Italianen verdere invulling wilden geven aan het idee dat er voor elke portemonnee een Fiat beschikbaar moest zijn. De nieuwe topwagen werd ontworpen door een team onder leiding van Dante Giacoso, die verantwoordelijk was voor het ontwerp van vrijwel alle Fiats van na de Tweede Wereldoorlog tot begin jaren zeventig. Op de autosalon van Genève in het voorjaar van 1959 was het dan zo ver. Het publiek kon niet met één, maar met twee nieuwe grote Fiats met zescilindermotoren kennis maken: de Fiat 1800 en de Fiat 2100. Beide types zijn overigens identiek, op de cilinderinhoud na.

Reeds in juni van datzelfde jaar werd de variant van Seat voorgesteld op een beurs in Barcelona. Uiterlijk verschilde deze wagen nauwelijks van de Fiat, maar een blik onder de motorkap moet bij menig beursbezoeker een gevoel van teleurstelling te weeg hebben gebracht. In plaats van een volgens de laatste stand der techniek ontwikkelde zescilinder, lag daar een oude viercilinder van 1395 cc, die was overgenomen van het vorige model. De nieuwe Seat heette dan ook 1400. Om precis te zijn 1400 C ter onderscheiding van zijn voorgangers Seat 1400 A en 1400 B.

Voor Seat was de productie van een gecompliceerde zescilinder te hoog gegerepen. Bovendien zouden hiervoor grote investeringen nodig zijn, die waarschijnlijk toch niet zouden worden terugverdiend in het op dat moment nog weinig welvarende Spanje. De keuze voor de oude motor lijkt dus vooral uit kostenoogpunt te zijn gemaakt.

[bewerk] De auto nader bekeken

Giacoso en zijn mensen waren er in geslaagd een opmerkelijke auto te ontwerpen, want na de bolle vormen die auto's uit de jaren vijftig kenmerken, was de grote Fiat een messcherp gelijnde wagen. Doorgaans protserige stijlkenmerken van Amerikaanse auto's waren op subtiele wijze opgenomen in een zeer Italiaans ontwerp. Zo was er vrij veel chroomwerk gebruikt(gril, overal sierstips)en liepen de achterschermen uit in een soort verticale vleugels met daarin de achterlichten. In het interieur vallen direct de doorlopende voorbank en de stuurversnelling op(met enig schikken kunnen zes personen mee). Typisch Italiaans is de grote zorg waarmee de auto is vormgegeven. Strakke lijnen, scherpe hoeken en toch een elegant koetswerk: daarin herkent men de hand van een meester. Met een lengte van 4,46 meter was de wagen in zijn tijd vrij fors, maar ook weer niet overdreven groot. Opmerkelijk is dat de auto zowel op foto's als in het echt veel groter toont. Ook nu nog. Behalve de sedan was er ook nog een stationcaruitvoering. De attractie van deze versie was de in een boven- en een onderdeel te openen achterklep. Het was mogelijk om met het onderdeel geopend te rijden, want dit deel vormde een aansluitend verlengstuk van de laadvloer. De achterbank was neerklapbaar.

[bewerk] Techniek

Technisch gezien was de auto goed bij de tijd. Hij beschikte over een zelfdragende carroserie met vier porieren. De motorkap scharniert naar de voorzijde, zodat inzittenden niet snel verrast zullen worden door een openslaande klep. De voorwielen zijn onafhankelijk opgehangen d.m.v. draagarmen(van ongelijke lengte), waarbij torsiestaven en telescoopschokbrekers zorgen voor de vering. Bovendien is een stabilisatorstang gemonteerd. Achter bevindt zich een starre achteras, die op zijn plaats wordt gehouden door schroefveren en als kwart-elliptische bladveren uitgevoerde geleidearmen. Het geheel wordt gecompleteerd door telescopische schokbrekers en een Panhard-stang. De vesnellingsbak telt vier gesynchroniseerde versnellingen vooruit en een achteruit. Via een uit twee delen bestaande cardanas worden de achterwielen aangedreven. Rondom zijn trommelremmen gemonteerd. Een uitgebreide beschrijving van de zescylinder motoren valt buiten het bestek van dit artikel, omdat deze motoren nooit door Seat zijn gebruikt. Volstaan wordt met de opmerking dat de Fiat 1800 een moter had van 1795 cc, die een vermogen leverde van 85 SAE PK. De motor van de 2100 had een inhoud van 2054 cc en dat leverde 95 SAE PK op. De 1800 haalde hiermee een topsnelhied van 140, de 2100 haalde 150 km/u. In 1959 waren het daarmee behoorlijk snelle auto's. Het totale gewicht bedroeg 1230 kg.

[bewerk] Bronvermelding

Los Seat 1400 y 1500 door Pablo Gimeno Valledor, 2e druk 1998, uitgeverij Cie Inversiones Editoriales-Dossat 2000, Madrid. Vraagbaak Fiat 1800, 2100, 2300 door P.Olyslager, 1967, NV Uitgeversmaatschappij Kluwer, Deventer. Autotest 1969 door J.B.Th. Hugenholz e.a. 1968, Born NV Uitgeversmaatschappij, Assen.