Triade (godsdienst)
Van Wikipedia
Dit artikel zou samengevoegd moeten worden met Godentrias, of er dient een duidelijker afbakening tussen beide artikelen te worden gemaakt (Hier melden: Overleg).
Met een (goden)triade bedoelt men een groep van drie nauw bij elkaar horende goden, bv. de drie belangrijkste goden van een bepaald centrum. Deze driegroep kon een familiale verhouding weergeven (bv. vader-moeder-kind), of een functionele samenhang weerspiegelen (bv. zon-maan-morgenster), maar ook bestaan uit verschillende goden die in feite minder met elkaar te maken hadden. Soms fungeert een van de drie goden als hoofdgod, of zelfs als al-god (vergelijk met de christelijke Drie-eenheid).
Triaden komen in veel polytheïstische godsdiensten voor. Ze zijn ontstaan óf door traditie óf door theologische bezinning, als uiting van een zekere tendens tot "monotheïseren". Een mogelijke verklaring voor dit gebruik is ook dat het getal drie in vele culturen een magisch betekenis had.
Inhoud |
[bewerk] Indo-Europeeëers
[bewerk] Het oude Egypte
De godentriade was in het oude Egypte erg populair want er waren verschillende steden die een triade hadden: Thebe, Elephantine, Heliopolis en Kom Ombo. In latere tijden kwam het voor dat drie goden met een ramskop op sarcofagen afgebeeld waren.
[bewerk] Elephantine
In Elephantine was er ook een driegroep. Deze was minder populair dan die van Thebe maar genoot lokaal veel aandacht. De triade bestond net zoals Thebe een vader-moeder-kind-princpe. De triade bestond uit:
[bewerk] Heliopolis
In de late periode tijdens de Romeinse overheersing werd de triade van Heliopolis erg populair en waren een van de goden van het Romeinse rijk. Waar Isis en Horus model stonden voor het latere Maria-Christus beeld. De triade was eigenlijk een extract van de Heliopolitaanse Enneade. Het bestonde uit:
- Osiris of Asir (de vader-figuur, eerste mythische koning)
- Isis of Aset (de moeder, godin van de magie)
- Horus of Hor (kind-god, god van de horizon)
[bewerk] Kom Ombo
In de stad lag een tempel die aandacht schonk aan twee triades. Deze triades werden in de Late tijd en in de Ptolemaeese periode vereerd. De triades waren alleen lokaal bekend, waarvan een belangrijke god aan het hoofd stond. De tempel is redelijk uniek in zijn soort en zijn eigenlijk twee tempels aan elkaar vastgemaakt. Het gaat hier om:
- Haroëris (de vader figuur)
- Tasetneferet (de moeder)
- Panebtawi (kind-god; ook de heerser van Egypte vert. de heerser van beide landen)
en:
- Sobek (de vader figuur; god van de Nijl en 1e cateract)
- Hathor (de moeder god)
- Chons (kind-god, maangod)
[bewerk] Thebe
De triade van Thebe werd ongekend populair in het middenrijk, nieuwe rijk en derde tussenperiode. Zo populair dat ze hoorden bij de staatsgodsdienst (de godsdienst die de farao aanhing). Deze goden hadden hun eigen priesters waarvan de 1e hoofdpriester van Amon-Re na het nieuwe rijk de machtigste man werd van Egypte. De triade bestond uit:
- Amon-Ra (de vader-figuur, tevens "de ongrijpbare")
- Moet (moeder-god, oorlogsgodin)
- Chons (kind-god, een maangod)
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Bronnen
- Richard H. Wilkinson, The complete gods and goddesses of ancient Egypt uitgeverij Thames & Hudson.
