Valle d'Aosta
Van Wikipedia
| Valle d'Aosta | |
|
|
|
| Hoofdstad | Aosta |
| Inwoners | aantal: 119.548 per km²: 37 |
| Oppervlakte | 3262 km² |
| Hoogste punt | Mont Blanc: 4800 m |
| Provincies | Aosta |
| Aantal gemeenten | 74 |
 |
|
Valle d'Aosta of Val d'Aosta (Frans: Vallée d'Aoste, de naam wordt wel eens vernederlandsd tot Aostadal) is een bergachtige regio en provincie in Noordwest-Italië. Het is de kleinste regio van het land die in het westen grenst aan Frankrijk, in het noorden aan Zwitserland en in het zuiden aan de regio Piëmont.
Inhoud |
[bewerk] Geografie
De regio beslaat 3263 km² en de hoofdstad van de regio is Aosta. De regio omvat het Valle d'Aosta, het dal van de Dora Baltea, een zijrivier van de Po, en zijdalen.
[bewerk] Begrenzing
In het noorden wordt het Valle d'Aosta van het Zwitserse Wallis (de vallei van de Rhône) gescheiden door de Walliser Alpen. De Grote Sint-Bernardpas leidt over deze bergketen naar Martigny. Andere passen over de Walliser Alpen zijn alleen te voet begaanbaar. De Walliser Alpen vormen hier een voor het verkeer ondoordringbare barrière tussen het Valle d'Aosta en het Wallis.
In het noordwesten wordt het Valle d'Aosta begrensd door het massief van de Mont Blanc, waarachter in Frankrijk de vallei van Chamonix ligt. Het Valle d'Aosta is met Chamonix verbonden door de Mont-Blanctunnel, die de E25 onder de Mont Blanc door leidt.
Ten zuiden en zuidwesten van het Valle d'Aosta liggen de Grajische Alpen, waarover naar het westen de Kleine Sint-Bernardpas naar Bourg-Saint-Maurice in het Savoiaanse Tarentaisedal voert. De zuidkant van het Valle d'Aosta wordt gevormd door het massief van de Gran Paradiso.
In het oosten tenslotte grenst de regio aan de Piemonteser dalen Val Sesia en Val d'Ossola.
[bewerk] Onderverdeling
Aan alle kanten wordt de vallei omringd door de hoogste toppen van de Alpen, wat voor veel toerisme zorgt. De zijdalen leiden naar skiplaatsen onder de grote bergmassieven.
Aan de zuidkant van de vallei lopen alle zijdalen dood op de Gran Paradiso (hoogste top 4061 m), dit massief ligt grotendeels in het Nationaal park Gran Paradiso. De dalen zijn van west naar oost:
- Val Grisenche
- Val di Rhêmes
- Val Savarenche
- Val di Cogne
In het noorden bevinden zich de volgende zijdalen:
- het Val di Gressoney en het Valle d'Ayas lopen dood op de Monte Rosa (4634 m)
- het Valtournenche loopt naar de skiplaats Breuil-Cervinia onder de Matterhorn (4478 m)
- het Valpelline loopt langs de Grand Combin (4314 m) en Dent Blanche (4356 m)
- het Valle di Gran San Bernardo naar de Grote Sint-Bernardpas
Bij Entrevés in de gemeente Courmayeur splitst het hoofddal zich in het Val Veny en het Val Ferret
In het uiterse oosten van Aosta ligt bij Bard het kleine Val di Champorcher
[bewerk] Bevolking
Het Valle d'Aosta heeft een (deels Franstalige) bevolking van ongeveer 113.000 inwoners. Het Frans wordt gebruikt bij overheidsaangelegenheden en -wetgeving, maar de taal die door het grootste deel van de inwoners gesproken wordt is het Patois, een Frans dialect dat dicht bij het Provençaals staat, met enkele overeenkomsten met de Franse dialecten van Zwitserland en merkwaardig genoeg die van Canada.
[bewerk] Bestuur
De regio heeft een speciale autonome status en een speciaal bestuurlijk statuut. Ze vormt een van de provincies van Italië en is tegelijkertijd regio en provincie.
[bewerk] Geschiedenis
De regio heeft door de eeuwen heen verschillende overheersers gekend totdat het in de 11e eeuw n. Chr. viel onder het Huis van Savoye. In 1944 werd het een autonome regio van Italië.
[bewerk] Lijst gemeentes
| {{{afb_links}}} | Regio's van Italië |  |
{{{afb_groot}}} |
|---|---|---|---|
|
Abruzzen - Apulië - Basilicata - Calabrië - Campania - Emilia-Romagna - Friuli-Venezia Giulia - Latium - Ligurië - Lombardije - Le Marche - Molise - Piemonte - Sardinië - Sicilië - Toscane - Trentino-Zuid-Tirol - Umbrië - Valle d'Aosta - Veneto |
|||
