Zieuwent
Van Wikipedia
Zieuwent is nu één van de kerkdorpen van de gemeente Oost Gelre in de Achterhoek, provincie Gelderland. Tot 1 januari 2005 was het een kerkdorp van de gemeente Lichtenvoorde. Het dorpje telt ongeveer 2000 inwoners.
Het dorp heeft een grote neo-gotische kerk, ontworpen door architect J.W. Boerbooms, welke ook wel "de kathedraal van de Achterhoek" genoemd wordt. Ook zijn er vanuit alle windstreken zogenaamde kerkepaden richting de kerk aangelegd. Deze paden markeren de routes welke de inwoners van oudsher namen als ze vanuit het grote buitengebied naar de dagelijkse mis liepen. Alle paden worden onderhouden door vrijwilligers en lopen vaak over grondstukken van de plaatselijke agrariërs.
Zieuwent was tot ver in de 20e eeuw een volledig katholieke plaats, waar letterlijk geen andersdenkenden woonden. Het kindertal van de gezinnen in de vijftiger en zestiger jaren van de vorige eeuw was groot, gezinnen met 8 a 10 kinderen waren geen uitzondering. Het was één van de kinderrijkste dorpen van Nederland.
Zieuwent kent het fenomeen van de z.g. bijnamen. Dit zijn namen die gebruikt worden om naast de 'zondagse naam'; families aan te duiden. De mensen in het dorp zijn veelal onder hun bijnaam beter bekend dan onder hun officiële familienaam. Bijnamen hebben niets met scheldnamen van doen. De bijnamen komen in de regel voort uit oude boerderijnamen (plaatse) of uit vroegere beroepsnamen. Als vroeger een jonge man bij een familie introuwde, veranderde daardoor wel de familienaam maar niet de boerderijnaam. De bewoners bleven bij hun boerderijnaam genoemd worden. Ook zijn er bijnamen die op een vroeger beroep duiden, b.v. Sniedas (snijder = kleermaker) of Wèvas ( = wever) In het dorp komen veel dezelfde familienamen voor. Familienamen als Wopereis, Krabbenborg, Waalderbos, Kolkman en andere zijn moeilijk te traceren zonder bijnaam. Zonder bijnaam heeft men vaak geen idee over wie je het hebt. In het dagelijkse leven wordt in de regel uitsluitend de bijnaam gebruikt en is men zich de familienaam niet of nauwelijks bewust.
Zieuwent was op het einde van de 19e en in het begin van de vorige eeuw nog een heel gesloten dorp. Ook de huwelijkspartners werden overwegend binnen het dorp gezocht. Dit leidde vaak tot het z.g. familietrouwen. Achterneven en -nichten hadden dispensatie van de katholieke kerk nodig om met elkaar te trouwen. Op het einde van de 19e eeuw kwamen huwelijken waar dispensatie voor nodig was vaker voor dan huwelijken zonder. Er is een periode geweest dat huwelijken zonder dispensatie een uitzondering waren. Meer informatie, foto's en historische gegevens zijn verkrijgbaar bij de oudheidkundige vereniging: www.zuwent.nl
Plaatsen in de gemeente Oost Gelre |
Eefsele | Groenlo | Harreveld | Lichtenvoorde | Lievelde | Mariënvelde | Vragender | Zieuwent | Zwolle |