Zwarte weduwe (spin)
Van Wikipedia
| Zwarte weduwe (spin) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
|||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||
|
|||||||||||||
| Soort | |||||||||||||
| Latrodectus mactans Fabricius, 1775 |
De zwarte weduwe (Latrodectus mactans) is een spin die oorspronkelijk afkomstig is uit de Verenigde Staten, maar zich inmiddels over alle werelddelen heeft verspreid. Het allereerste exemplaar in Europa dook op in Tervuren (België) in 1967, in Nederland en België is het klimaat naar men aanneemt echter niet geschikt voor de spin om zich blijvend te vestigen. De spin, die behoort tot de kogelspinnen en ca. 1,5 cm groot kan worden, is vooral bekend omdat het vrouwtje ervan lelijk kan bijten met soms ernstige gevolgen.
Vooral het (kleinere) mannetje van de zwarte weduwe is dikwijls het slachtoffer van de gevaarlijke beet van het vrouwtje. Na de paring moet hij zich snel uit de voeten maken om te voorkomen dat zijn partner haar naam eer aan doet.
Inhoud |
[bewerk] Beten van de zwarte weduwe
De spin is niet agressief en mensen worden meestal gebeten omdat ze de spin onbedoeld in het nauw brengen, bijvoorbeeld door op een toiletbril te gaan zitten waar de spin haar web heeft gesponnen. De beet wordt aanvankelijk nauwelijks gevoeld maar gaat na enige minuten hevig pijn doen en kan dan gepaard gaan met andere ziekteverschijnselen. Een fatale afloop is wel beschreven hoewel dit geenszins zo vaak voorkomt als in sensatiebeluste media wordt gesteld.
In de hele VS zijn tussen 1950 en 1959 (voor de ontwikkeling van een antiserum) bijvoorbeeld slechts 63 fatale gevallen gemeld. Bij toediening van antiserum in ernstige gevallen trad in een ziekenhuisserie van meer dan 2000 beten geen enkele fatale afloop op.
In een Australisch onderzoek naar 63 gevallen waarbij de roodrugspin (nauw verwant aan de zwarte weduwe) gevangen was en dus eenduidig kon worden geïdentificeerd1 trad pijn op in alle gevallen; hevige pijn bij 61% van de gevallen en pijn die meer dan 24 uur aanhield in 66% van de gevallen.
In 35% van de gevallen traden systematische verschijnselen op (algemeen onwelzijn, zweten, verlammingsverschijnselen in tegenstelling tot plaatselijke verschijnselen). De pijn duurde gemiddeld 48 uur (maximaal 96 uur). Slechts 6 patiënten hoefden met antigif te worden behandeld. Bij beten van de verwante L. Hasselti was er meer kans op systemische verschijnselen dan bij L. mactans. Er waren geen gevallen met fatale afloop.
De LD50 voor Latrodectusgif voor muizen wordt opgegeven als 0,9 mg/kg. Ter vergelijking: voor wespengif is dit ongeveer 2,5 mg/kg.
[bewerk] Samenstelling van het gif
Het gif bevat een aantal actieve bestanddelen, waaronder simpele organische stoffen zoals purine en inosine; kleinere polypeptiden die een directe invloed hebben op calciumkanalen in de celmembraan en eiwitten die selectief het vrijkomen van neurotransmitters in de synapsen en bij de motorische eindplaat beïnvloeden, waardoor verlammingsverschijnselen ontstaan.
[bewerk] In Nederland
De Zwarte weduwe is een aantal keer in Nederland aangetroffen. De meest recente 'ontmoeting' was in de gemeente Renkum waar de spin werd aangetroffen in een uit de Verenigde Staten geïmporteerde auto. De medewerker van het importbedrijf werd gebeten. Na ongeveer tien minuten traden ernstige verlammingsverschijnselen op, waardoor spoedeisende ziekenhuisopname noodzakelijk was. Na enkele dagen namen de verlammingsverschijnselen langzaam af en genas betrokkene geheel.
Daarnaast werd de spin ook gezien in Damwoude (september 2006) en in een achtertuin aan de Eerste Kostverlorenkade in Amsterdam2 in augustus 2006.
[bewerk] Noten
- Isbister GK, Gray MR. Latrodectism: a prospective cohort study of bites by formally identified redback spiders. Med J Aust. 2003 Oct 20;179(8):455
- Spin in Amsterdam
