Søkemotor

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket

Ein søkemotor er ein type programvare som leitar fram nettsider på internett som samsvarar med eit søk, og rangerer desse etter kva den oppfattar som mest relevant. Typisk ligg søkemotoren tilgjengeleg som ein nettstad, der brukaren legg inn søkeord, og treffet vert vist som klikkbare lenkjer.

Søkemotoren kan anten gjera søk på heile internett (t.d. Google og Yahoo!), innanfor ein bestemt nettstad (t.d. søk innanfor nettavisa til VG), eller innanfor eit bestemt tema (t.d. Kelkoo som søker i prisar på produkt).

Denne artikkelen er ikkje (ferdig) omsett frå bokmål enno. Hjelp oss gjerne med å gjera omsetjinga ferdig!

Innhaldsliste 1 Historie 2 Søkemotorar 3 Korleis fungerer søkemotorar 4 Søketeknikkar 4.1 Løysingar på for mange treff 4.2 Løysingar på for få treff 4.3 Korleis kombinere søkeord 5 Korleis verte rangert høgt i ein søkemotor

[endre] Historie

Den fyrste søkemotoren for Internett var Wandex, en såkalla web crawler (søkerobot), utvikla av Matthew Gray ved MIT i 1993. Denne søkemotoren finst ikkje lenger, men ein annan tidleg søkemotor, Aliweb, som også kom i 1993, finnes den dag i dag. Lycos kom også tidleg, allereide i 1994.

Seinere vart det meir konkurranse, då fleire søkemotorer vart tilgjengelige, som WebCrawler, Hotbot, Excite, Infoseek, Inktomi og AltaVista. Disse konkurrerte med bl.a. Yahoo!, som var ein rein katalogteneste. Yahoo fekk imidlertid søkemotorfunksjon i 2002 (Inktomi), og yvirtok i 2003 Overture, som eide AlltheWeb og AltaVista. I 2004 lanserte Yahoo! sin eigen søkemotor som kombinerte teknologien frå sine uppkaup.

Frå sa. 2001 vart Google den mest nytta søkemotoren, på grunn av sitt fokus på relevans i presentasjonen av søketreffane. Google er fortsatt den største søkemotoren på Internett.

[endre] Søkemotorar

Det finnes eit vell av søkemotorar i verdi. Dei største er:

1. Google
2. Yahoo
3. MSN

Andre søkemotorar er Kvasir, Sesam, DMOZ (Open Directory Project), Gigablast, Accoona, AltaVista, AlltheWeb, Overture, Fjalar, Hent.no, Search, Ask Jeeves, Webcrawler, Hotbot, a9, AlltheWeb, Clusty, Ez2Find, Teoma, WiseNut, GoHook, Walhello, Kartoo og Snap.

Av Open Source-søkemotorer kan nevnes Htdig, Nutch, Egothor og OpenFTS.

Majestic-12 er ein søkemotor basert på distribuert indeksering.

[endre] Korleis fungerer søkemotorar

Søkemotorer er stadig i utvikling, og dei fleste hev forbedret grunnteknikken som er beskrevet her. Detta tyder stort sett at dei nytter andre teknikker i tillegg til dei som er beskrivit her.

De ulike søkemotorane er laga forskjellig, men det er tvo ting de ikkje klarer seg utan: Ein nettkravler (web crawler) og ein indeks. Nettkravleren leser ein nettside, identifiserer eventuelle lenkjer, og fylgjer ein av dei moglege lenkjene vidare. «Komersielle» søkemotorar hev gjerne også ein database med nettsider den tidlegere hev vitja, som den vitjar igjen etter ein viss tid. Indeksen er som ein indeks bak i ei bok, berre mykje større. Den består av alle orda som den hev komme yvir på alle nettsider den hev vitja. Kvart av orda i indeksen hev ei liste yvir alle nettsidar der orda finst.

Når nettkravleren les ein ny nettside legges den til i søkemotoren: Søkemotoren registerer alle orda som finst i dokumentet. For kvart av orda, legges nettsida til i lista yvir stader detta ordet finst. Det vil til dømes seie at dersom nettkravleren les ei side med 50 ord som finst ein eller fleire gonger, så legges nettsida til i forekomstlista til alle desse 50 orda.

Nettkravlerne hev gjerne sider dei byrjar på, men mesteparten av kravlinga gjerast langs lenkjer den finner i sidene den les. Detta tyder at en nettkravler berre registrere dei sidane som det finnes ein lenkje til.

[endre] Søketeknikkar

Når ein søker hev ein vanlegvis anten problemer med at ein får for mange eller for få treff. Taktikken for å få til eit godt søk bør tilpasses til situasjonen. Det er vanskjeleg å vita um eit søk er for generelt eller for spesifikt, derfor er det ofte greit å berre prøve, og velja videre taktikk basert på detta.

I alle søkemotorar uppgjer ein ord ein er interessert i. Dersom du ynskjer å finne ei side um bil, så kan du skrive inn bil i søkefeltet. Ynskjer du å lesa um engelske bilar, så kan du skrive engelske bilar i søkefeltet. Dersom du får mange hundre treff, så er du for generell. Får du ingen treff er du for spesiell.

[endre] Løysingar på for mange treff

• Legg til fleire ord. dersom du berre hev skrivit «bil», er ikkje det veldig spesielt. Er du interessert i sidar um Ford Escorter med feil under tomgang, så søk på: «Ford Escort feil tomgang»
• Byt frå generelle til meir spesielle ord. dersom du hev skrivit «ferie» men egentlig er interessert i charterturar, så skriv «chartertur» i staden.
• Legg til ord du trur forekommer på sidar som kan vera relevante. Dersom du skriv «chartertur» får du sikkert upp ein del sidar som er reisereferat frå privatpersoner, dersom du legg til ord som «avreisetidspunkt», «pris» eller «bestill» er det meir sannsynleg at du får upp sidar som tilbjoder charterturar.
• Legg til på båe sidar av ordet. dersom du leiter etter «Per Hansen», så er du ikkje interessert i alle sidar som umtalar anten Per, Hansen eller Per Olsen og Ole Hansen. Når du legg til '' rundt orda finner søkemotoren berre dei dokumentene der orda forekjem nøyaktig i den rekkefylgjen du hev uppgjeve.

[endre] Løysingar på for få treff

• Sjekk stavemåten. Hev du nytta eit vanleg ord, du reikner med forekjem mange stader, så hev du antakeleg stavet feil. Finn rett stavemåte og prøv igjen.
• Sjølv um mennesker forstår at «merkeleg» og «rar» tyder det same, så forstår ikkje søkemotorar vanlegvis det. Prøv å nytte synonymar til ordet du leiter etter.
• Mesteparten av internett er ikkje på norsk. Med mindre ordet du søker etter er likt på norsk og engelsk leiter søkemotoren berre etter dokumenter på språket du hev skrivit søkeordet på. Dersom du kan lesa engelsk kan du prøve å umsetje søkeordet til engelsk og søke igjen.
• Dersom du har nytta ' på begge sidar av eit søkeord kan det vera lurt å fjerne ' teiknene. Detta opner for at sider der «Per Hansen» berre er nevnt som «Per» eller «Hansen» også kjem upp.
• Det er ikkje alltid at ei nettside som er um noko, nevner det den umtaler. Prøv å søk etter ord du trur vil forekomme i sida du leiter etter.

[endre] Korleis kombinere søkeord

• Pluss og minus: Pluss (+) foran et ord gjer at ordet må vera med i søkeresultatet, minus (-) gjer kun treff der detta ordet ikkje er med.
• Anførselsteikn: Setter ein fleire ord i hermeteikn (t.d. "test av Ford Mondeo"), søker søkemotoren etter denna spesifikke ordkombinasjonen.
• Boolske søk: Ved bruk av fleire søkeord, kan ein legge inn t.d. AND, OR eller NOT millom orda. AND tvinger søkemotoren til kun å vise treff der alle ord er representert. NOT foran eIt søkeord tek burt treff der detta ordet er med. Google nytter automatisk AND millom søkeord, sjølv um detta ikkje vises.

[endre] Korleis verte rangert høgt i ein søkemotor

Før ein kan tenkte på å verta rangert høgt i ein søkemotor, må nettsida koma upp i det heile teke. For at detta skal skje, må det vera nokon lenkjer som peiker til sida. Dersom det ikkje er nokon lenkjer til sida finnes den ikkje sett frå ein nettkravlers synsvinkel. Google nytter antal andre sider som lenkjer til ei side, samt kor mange som lenkjer til sida som lenkjer til di side for å finne ut kor høgt dei skal rangere sida. Enkelt forklart tyder det: Jo fleire som hev lenkjer til di side, jo høgare upp vil sida di kome på resultatlista.

For å uppnå betre rangering i søkemotorar som Google, Yahoo!, MSN Søk og fleire kan du fylgje uppskrifta under for å auke mogleikane dine til å klatre på resultatsidene.

1. Det viktigaste med ei god nettside er tittelen

<title>-antibutten i head-tagen er ein av dei viktigaste på ei nettside. Det er det dei som søker etter innhald fyrst vert pressentert med. Hev du t.d. skrivit um kor bra Mac er er det dumt med titlar som «Annes super heimeside» eller klassikerfeilen «Welcom to Adobe GoLive 6!». Ha ein tittel som beskriver innhaldet på akkurat den sida som vises. W3C er også enig med søkemotorane her!

2. Tittel bør passe yvir eins med adresse

Tittelen til sida bør passe med dokumentadressa. T.d. bør dokumentet med tittelen «Kakesal for cøliacikere i Noreg» lagres som «kakesal-for-cliacikere-i-noreg.html» – som du kan sjå så er det berre å hoppe yvir evt. særlege symboler som Æ, Ø og Å.

3. 15 gyldene lykjeler og andre lykjeler

Indeksdokumentet bør innehalde meta-data med 15 lykjelord. Alle desse lykjelorda bør vera å finne igjen på sjølve indeksdokumentet. Alle andre dokumenter bør ha minst 5 lykjlord som går igjen igjenom dokumentet. NB: Ikkje nytt generelle ord som «eg», «og», «hun»...

4. Strukturer nettsida di riktig

Du bør nytte standard strukturformat på sida. Det vil seie nytt h1-6 på yvirskrifter og kvar paragraf i eigne p-tager. Uthev viktige ord. T.d.: «eg og hunden min mista hundematen i sanden».

Ingen kan garantere eit betre resultat, men uppskrifta yvir kan hjelpe deg på veg uppyvir i resultatlista. Er eit godt resultat veldig viktig bør du sambinde deg med «profesjonell»«» hjelp.

Mal:Søkemotorar