Istòria de l'Egipte antica
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Per sègles l'istòri de l'Egipte antica qu'èra coneguda mei que mei per çò que'n contavan la honts latinas e grècas puish que l'escitura ieroglifica b'èra desbrembada. Lo prèste egipcian elenizat Manetòn e l'istorian grèc Erodòt qu'aportan hèra d'informacions suus eveniments istorics e la vita vitanta, e lo purmèr que balha quitament informacion sus la succession de las dinastias. Mercès ad eths, lo monde occidentau qu'avèva ua certa coneishença de la realitat, de l'istòri e ldeus mites deus ancians Egipcians. Totun, que calèva hidà's ad aqueras honts sens las poder comparar dab las honts pumèras egipcianas e contemporanèas deus hèits. Lo dechifrage deus ieroglifs per l'egiptològ occitan Joan Francés Champolion que de, fin finala, lo parat d'ac har. Atau be comencè l'èra de l'egiptologia moderna.
Peus egitològs de uei lo dia l'istòria egipciana que comença au cap de l'an -3000 dab los periòdes predinatic e Tinita (aqueth darrèr, tanben conegut com periòde protodinastic). Puish los temps d'unitat e de poder deus faraons que son partatjats en tres empèris desseparats per temps de destabilisaion e de division. Arron Egipte que ho envadida peus Persas, peus Grècs e peus Romans. Aqueths dus darrèrs envadidors que portèn ua navèra lenga qui, chic a chic e s'impausè. Los Romans, vadut crestians, qu'anèn dinc a avalir l'usatge deus ieroglifs e a vedar la religion e la cultura egiciana. La lenga egipciana, vaduda còpta, qu'empleguè l'alfabet grèc e las cronicas d'autes còps que cadèn dens lo desbromb per quauques sègles.
[Modificar] Per cada periòde véder:
- IIIsen periòde intermediari
- Bassa epòca
- Dinastias pèrsa
- Alexandre lo Grand
- Dinastia romana
