Śledziona

Z Wikipedii

Śledziona (łac. lien) jest największym narządem limfatycznym. Znajduje się w jamie brzusznej, wewnątrzotrzewnowo, w lewym podżebrzu pomiędzy IX a XI żebrem. Gdy leżymy, jej długa oś biegnie wzdłuż dziesiątego żebra. Kiedy wstajemy, przód narządu zwrócony w stronę mostka nieco się obniża, ale u zdrowego człowieka nigdy nie wychodzi spod łuku żebrowego.

Głównym zadaniem śledziony jest wytwarzanie immunoglobulin. Śledziona jest miejscem usuwania defektywnych lub "starych" erytrocytów. W życiu płodowym jest miejscem namnażania erytrocytów.

W niektórych chorobach dochodzi do (niekiedy znacznego) powiększenia śledziony. Stan patologicznie powiększonej śledziony, powodujący zaburzenia ogólnoustrojowe pod postacią pancytopenii określa się jako hipersplenizm. Powiększenie śledziony i w konsekwencji jej martwicę może spowodować amfetamina i jej pochodne.

Wielkość i kształt śledziony w dużej mierze zależą od stopnia wypełnienia jej krwią. Średnio waży ok. 150 g i mieści ok. 50 ml krwi, chociaż może jej zmagazynować kilkakrotnie więcej. Przy chorobach zakaźnych, takich jak dur brzuszny (tyfus) czy zimnica (malaria), jej waga sięga nawet kilku kilogramów. Wówczas lekarz, obmacując brzuch, wyczuwa pod palcami opór w lewym podżebrzu. Co ciekawe, powiększona śledziona zwykle nie boli.W środku narząd ten jest zbudowany z siateczkowatej tkanki łącznej. Gdybyśmy przecięli śledzionę w poprzek i przyjrzeli się powiększonemu plastrowi, zauważylibyśmy dwa dominujące kolory, biały i czerwony. Świadczą one o tym, że śledziona należy jednocześnie do dwóch układów: limfatycznego i krwionośnego. Wyraźnie widzielibyśmy wysepki tzw. miazgi białej - czyli skupiska limfocytów wokół naczyń krwionośnych. Składa się z: pęcherzyków pierwotnych, zawierających limfocyty, które nie zetknęły się z antygenem, oraz z pęcherzyków wtórnych - komórek prezentujących antygeny i umożliwiających limfocytom B (LiB) rozpoznawanie antygenu i wytworzenie przeciwciał. Ta część śledziony przynależy do układu limfatycznego (chłonnego) i, mówiąc w uproszczeniu, stoi na straży naszej odporności. Białe wysepki otacza tzw. miazga czerwona, której kolor nadają różne składniki krwi: erytrocyty, leukocyty, płytki i komórki plazmatyczne.Śledzionę otacza błona surowicza i torebka włóknista. Od torebki odchodzą pasma tkanki włóknistej nazywane beleczkami. Wchodzą one w miąższ narządu w postaci pasm i błon. Beleczki są zbudowane ze sprężystych włókien i komórek mięśni gładkich. Zależnie od ruchów tych ostatnich śledziona może się kurczyć i rozkurczać, zasysając krew lub wypychając ją do krwiobiegu. Zobacz też: układ limfatyczny.