Świetlik łąkowy
Z Wikipedii
Świetlik łąkowy | |
![]() Świetlik łąkowy |
|
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Rząd | jasnotowce |
Rodzina | zarazowate |
Rodzaj | świetlik |
Nazwa systematyczna | |
Euphrasia rostkoviana Hayne |
Świetlik łąkowy, świetlik lekarski (ludowe nazwy: ptasie oczka, złodziej mleczny) (Euphrasia rostkoviana Hayne) – gatunek półpasożyta roślinnego żerującego na korzeniach innych roślin, należący według systemu Reveala[1] do rodziny zarazowatych. W innych systematykach zaliczany jest do rodziny trędownikowatych. Występuje na całym obszarze Europy, w Polsce jest rośliną pospolitą.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Łodyga
- Sztywna, mało rozgałęziona, osiąga wysokość do 30 cm.
- Liście
- Zazwyczaj równomiernie pokrywające łodygę, kształt blaszki liściowej - jajowaty, brzeg ząbkowany.
- Kwiaty
- Kwiaty są małe, białe, fioletowo żyłkowane, z żółtą plamką na dolnej wardze. Kwitnie od czerwca do października.
- Owoce
- Gładkie, błyszczące, czerwonobrunatne nasiona w kształcie czółenek osadzone są po dwa w jajowatej torebce. Jedna roślina wydaje około 1000 nasion.
- Kłącze
- Krótkie, jakby ucięte.
- Biotop, wymagania
- Występuje na łąkach, pastwiskach, torfowiskach,na obrzeżach lasów, w zaroślach, nad rowami. Lubi wilgotną, lekko bagienną glebę. Należy do grupy roślin pasożytniczych, jest półpasożytem. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Molinio-Arrhenatheretea [2]:
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina lecznicza - Jego ziela są stosowane do celów medycznych. W dawnych czasach uważanoją za rośline wyjątkowąi leczniczą ze względu na jej proministość w ciągu nocy.
- Surowiec zielarski : stanowi ziele świetlika (Herba Euphrasiae).
- Skład chemiczny: Ziele świetlika zawiera glikozyd — aukubinę, garbniki, kwasy fenolowe, olejek eteryczny, pochodne kumaryny, sole mineralne szczególnie dużo związków miedzi i manganu..
- Działanie : Używa się go do alergicznych i bakteryjnych zapaleń spojówek. Kwasy zawarte w świetliku mają cechy przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Uszczelniają naczynia krwionośne oczu, zapobiegają także krwawieniom z naczyń siatkówki. Świetlik może być stosowany w zapaleniach spojówek oczu i brzegów powiek, w wiosennym zapaleniu spojówek, przypadkach jęczmieni, a także w przypadkach zmęczenia oczu pracą przy sztucznym świetle, czy długim oglądaniem telewizji. Jest on również cenny dla ludzi, których oczy są nadwrażliwe na promienie słoneczne. Może być polecany do przemywania oczu w przypadkach katarów przebiegających z ostrym łzawieniem. Powinni o nim pamiętać ludzie narażeni na pyły i dymy przemysłowe.Odwar z ziela świetlika może być stosowany wewnętrznie w chorobach żołądka i wątroby, w zaburzeniach trawienia i w kolce żółciowej, u ludzi z obniżonym ciśnieniem tętniczym. Medycyna ludowa polecała stosowanie świetlika przy bólach głowy i bezsenności.
- Zbiór i suszenie : ścina się je poniżej rozgałęzienia łodygi, tj. bez najniższej części, zwykle bezlistnej lub o zbrunatniałych liściach. Ziele zbiera się w czasie suchej pogody i po obeschnięciu rosy. Suszy się je w suszarniach naturalnych przy dużym przewiewie, a przy nie sprzyjającej pogodzie, w temperaturze podwyższonej do 40'C.Surowiec rozkłada się cienką warstwą.1 kg suszu otrzymuje się z około 3,5 kg ziela świeżego. Surowiec powinien składać się z ulistnionych pędów z kwiatami. Nie może zawierać bezlistnych łodyg, pędów z korzeniami i innych roślin. Wysuszony powinien mieć naturalną barwę i wilgotność do 11%.
[edytuj] Ciekawostki
Nazwa rodzajowa rośliny pochodzi stąd, że roślina "świeci" przy świetle księżyca.
[edytuj] Przypisy
- ↑ Systematyka rodzaju świetlik wg Reveala
- ↑ Matuszkiewicz Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. ISBN 8301144394.