3 Pułk Szwoleżerów Mazowieckich
Z Wikipedii
3 Pułk Szwoleżerów Mazowieckich im. Pułkownika Jana Kozietulskiego - polski pułk kawalerii utworzony w lipcu 1920 jako 201 Ochotniczy Pułk Szwoleżerów. W 1921 zmienił nazwę na 3 Pułk Szwoleżerów Mazowieckich. Nawiązywał do tradycji 3 Pułku Lekkokonnego Polskiego Gwardii Cesarza Napoleona I (1812 - 1813)
[edytuj] Dowódcy pułku
- mjr Stefan Hanka-Kulesza (1920 - ciężko ranny)
- rtm. Rudolf Dreszer (1920)
- mjr/płk Stefan Hanka-Kulesza (1920-1930)
- płk Zdzisław Kwiatkowski (1930-1934)
- ppłk/płk Edward Milewski (1934-1939).
Miejsce postoju: Suwałki
Barwy Pułku: proporczyk srebrny z ciemnożółtą żyłką pośrodku, czapki okrągłe, otok żółty
Święto pułkowe: 2 sierpnia
Pułk brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Wymaszerował na front 2 sierpnia 1920 roku i prowadził walki osłonowe od Bugu aż do przedmieść Warszawy. Do pierwszej szarży doszło pod Żurominkiem i od tej chwili pułk przeszedł do działań pościgowych. Wsławił się w zagonie na Korosteń.
W kampanii wrześniowej znajdował się w składzie Suwalskiej BK. Dwa szwadrony pułku dokonały 3 września wypadu na teren Prus Wschodnich (rejon Olecka). Pułk przebił się do Puszczy Białowieskiej, następnie w składzie SGO "Polesie" gen. Franciszka Kleeberga walczył pod Wolą Gułowską (4 października) i Kockiem 5 października. Skapitulował jako jeden z ostatnich 6 października 1939. Został odznaczony Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari.
W listopadzie 1942 roku doszło do odtworzenia Pułku w ramach IV Inspektoratu Suwalskiego AK. Pułk prowadził działania dywersyjno rozpoznawcze w Obwodzie Augustowskim. Zakończył swoje istnienie składając broń wojskom Armii Czerwonej w lipcu 1944 roku w okolicach Augustowa.