Andriej Płatonow
Z Wikipedii
Andriej Płatonow (wł. Andriej Płatonowicz Klimientow) (ros. Андрей Плато́нов, ur. 1 września 1899 w Woroneżu, zm. 5 stycznia 1951 w Moskwie), rosyjski pisarz, autor powieści i opowiadań.
Urodził się w rodzinie robotniczej. Pracował w różnych zawodach (gońca, odlewnika, pomocnika maszynisty), co znalazło odzwierciedlenie w jego twórczości. Już jako dorosły mężczyzna uzupełnił wykształcenie (technikum, studia). Debiutował w 1918, jednak dopiero w połowie lat 20. stał się pisarzem w pełni ukształtowanym. W 1927 przeniósł się do Moskwy. W okresie wielkiej czystki jego nastoletniego syna aresztowano i osadzono w obozie, gdzie zmarł na gruźlicę. W czasie II wojny światowej był korespondentem wojennym (reportażem parał się i wcześniej). Zmarł - tak jak jego syn - na gruźlicę.
Płatonow był twórcą nieustannie zmagającym się z cenzurą (jego rękopisy były wielokrotnie konfiskowane), stąd jego twórczość jest niespójna, a pisarz wielokrotnie zdaje się przeczyć sam sobie. Jest autorem, pełnych sarkazmu i absurdu, demaskatorskich utworów obnażających bezmyślność, doktrynalne zaślepienie oraz zbrodnie systemu komunistycznego (Wykop, Czewengur), pisał jednak także opowiadania wychwalające ten system, jako dający nadzieję na przemiany społeczne. Jest autorem serii opowiadań tematycznie związanych z Wielką Wojną i ukazujących okrucieństwo niemieckiej okupacji. Zawsze głównym tematem Płatonowa był człowiek zmagający się z przeciwnościami i własną słabością. Jego utwory często rozgrywają się na wsi i w małych miasteczkach, choć jest również autorem opowieści (jak Dżan) mających za tło pustkowia islamskiego Zakaukazia.
Wielkim admiratorem jego twórczoścu był noblista Josif Brodski. Na język polski tłumaczył go m.in. Andrzej Drawicz.
[edytuj] Polskie przekłady
- Czarodziejski pierścień
- Czewengur (powieść)
- Dżan i inne opowiadania
- Gliniany dom
- Juwenilne morze
- Osada pocztyliońska
- Utwory wybrane
- Szczęśliwa Moskwa
- Utwory wybrane
- Wykop (powieść)
