Architektura 64-bitowa
Z Wikipedii
Architektura 64-bitowa – to sposób przetwarzania danych w komputerze, opierający się na jednostkach danych w porcjach po 64 bity. Oznacza to, że procesor przetwarza dane w dokładnie takich porcjach. Jednak w transferach zewnętrznych (np. do pamięci operacyjnej) często wykorzystuje się szersze lub węższe zakresy, np. procesory UltraSPARC połączone za pomocą Sun Fireplane Interconnect posiadają szerokość szyny danych 32-bajtową, czyli 256-bitów. Architektura 64-bitowa już stosunkowo dawno znalazła zastosowanie w superkomputerach oraz maszynach wielu ośrodków naukowych i firm, gdzie potrzebna jest duża moc obliczeniowa. 64 bitowa architektura jest szczególnie popularna w systemach Uniksowych.
W odniesieniu do możliwości adresowania pamięci, 64 bity określają ilość możliwych do zaadresowania komórek. Istnieje 264 wariacji 64-bitowego adresu, czyli bezpośrednio można adresować 18 446 744 073 709 551 616 (16 E) komórek. Komórki mają rozmiar 1 bajta. Jest to kolejny postęp w stosunku do architektury 32-bitowej gdzie występowało ograniczenie na fizycznie adresowalny obszar pamięci do "tylko" 4 GB. W przypadku pewnych architektur procesorów 32-bitowych stosowano techniki umożliwiające obejście tego ograniczenia poprzez zwiększenie ilości fizycznych linii adresowych i stosowne modyfikacje w jednostkach MMU komputerów (np. w x86 - PAE). W obecnie produkowanych procesorach 64-bitowych z reguły stosuje się mniejszą niż 64-bity szerokość szyny adresowej, co w sposób bezpośredni przekłada się na wielkość fizycznej pamięci jaka można podłączyć do procesorów. Ograniczenie to wynika ze zmniejszenia kosztów produkcji procesorów oraz układów wspomagających.
Rozwój komputerów domowych także podąża w tym kierunku, lecz moc maszyn do użytku domowego jest nieporównywalnie mniejsza od komputerów obliczeniowych.
Procesory wykonane w tej architekturze to np.:
- DEC: Rodzina procesorów Alpha
- IBM: Rodzina procesorów Power, PowerPC 9xx - znany również jako G5
- TI (Sun Microsystems): Rodzina procesorów UltraSPARC
- HP: Rodzina procesorów PA-RISC: PA8000
- MIPS Computer Systems: Rodzina procesorów MIPS:
R4000, R5000, R10000, R12000, R14000, R16000
- Motorola: PowerPC
- Intel: Itanium, Pentium 4/EM64T, Core 2
- AMD: Opteron, Athlon 64, Sempron (wersja minimum E6)