AS30L Laser
Z Wikipedii
AS-30L Laser | |
Dane podstawowe | |
Państwo | Francja |
Producent | MBDA |
Typ | kierowany pocisk rakietowy powietrze-ziemia |
Przeznaczenie | przeciw celom punktowym |
Historia | |
Data konstrukcji | 1980 (pierwsze odpalenia) |
Lata produkcji | 1984- |
Użytkowana w latach | 1988- |
Dane techniczne | |
Długość | 3650 mm |
Średnica | 342 mm |
Rozpiętość | 1000 mm |
Napęd | dwustopniowy silnik rakietowy na paliwo stałe |
Prędkość | 1,2 Ma (450 m/s) |
Masa | 520 kg |
Masa głowicy | 240 kg |
Typ głowicy | burząca |
Naprowadzanie | laserowe |
Zasięg | 3 (min) - 11,25 km (max) |
Użytkownicy | |
Francja, Egipt, Indie, Irak, Jordania, Nigeria, Oman, Pakistan, Wenezuela |
AS-30L Laser — francuski kierowany pocisk rakietowy powietrze-ziemia, naprowadzany laserowo.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Pocisk wywodzi się z pocisku powietrze-ziemia AS.20 (Nord-5103), naprowadzanego ręcznie za pomocą komend radiowych, opracowanego we Francji jeszcze w latach 50. Ponieważ ręczne kierowanie pociskiem było utrudnione i mało skuteczne, podjęto dalsze prace nad półautomatycznymi systemami kierowania, a przy tym zwiększono znacznie gabaryty rakiety, zachowując zasadniczo jej układ aerodynamiczny. Nowy pocisk AS.30 kierowany był radiową wiązką prowadzącą i wszedł do produkcji w 1962, oprócz użycia w lotnictwie francuskim był szeroko eksportowany. W 1974 podjęto prace nad trzecią generacją francuskich pocisków powietrze-ziemia, bazując na udanej konstrukcji pocisku AS.30.
Nowy pocisk, oznaczony AS.30L i nazwany Laser był samonaprowadzany półaktywnie na światło laserowe odbite od celu, którym cel był podświetlany przez aparaturę naprowadzajacą na samolocie. System podświetlania został opracowany przez francuską firmę Thomson CSF i amerykańską Martin Marietta. Jego doskonalenie trwało jednak dość długo i pierwsze odpalenia pocisku nastąpiły w 1980, a pomimo rozpoczęcia w 1984 produkcji seryjnej, system osiągnął gotowość operacyjną dopiero w 1988.
[edytuj] Użycie
Początkowo system pocisku zintegrowano z samolotami francuskimi: myśliwcami wielozadaniowymi Mirage F1 i Mirage 2000 oraz szturmowym SEPECAT Jaguar. System naprowadzania jest przenoszony przez nie w podwieszanych zasobnikach ATLIS-2 (przejściowo) i CLDP (docelowo). W zasobniku zamontowana jest stacja laserowa oraz kamery telewizyjna i termowizyjna, ułatwiające wykrycie celu na odległość do 12 km w dzień lub w nocy.
W 1992 system pocisku zintegrowano z amerykańskim myśliwcem F-16, szeroko używanym na świecie, za pomocą zasobnika Sharpshooter. Zastosowano go następnie jako uzbrojenie francuskich samolotów uderzeniowych Mirage 2000D (od 1993, z zasobnikiem CLDP) oraz morskiego Super Etendard (od 1994, zasobnik ATLIS-2). Otrzymał go także nowy myśliwiec Rafale.
Pocisków Laser użyło lotnictwo francuskie podczas I wojny w Zatoce Perskiej (1991, samoloty Jaguar), w Bośni (1995, Mirage 2000D) i w Kosowie (1999, Super Etendard).
[edytuj] Konstrukcja pocisku
Pocisk posiada kadłub o przekroju kołowym, zakończony z przodu wydłużonym opływowym stożkiem z odbiornikiem promieniowania laserowego na czubku. Około środka pocisku znajdują się symetrycznie na obwodzie cztery skrzydła o dużym skosie, a w części tylnej cztery stery. W części przedniej znajduje się układ sterujący, za nim burząco-penetrująca głowica bojowa, a w części tylnej dwustopniowy silnik rakietowy na paliwo stałe. Zapalnik uderzeniowy ma dwie nastawy, na wybuch natychmiastowy lub z opóźnieniem. Przy wybuchu z opóźnieniem możliwe jest przebicie ściany żelbetowej grubości 2 m. Błąd kołowy trafienia wynosi w granicach 1-3 m.
[edytuj] Źródła
- Jerzy Gruszczyński, A.F. Rybak: "AS-30 Laser" w: Lotnictwo Wojskowe 5/2002