Dyskusja:Burmistrz

Z Wikipedii

Spis treści 1 Etymologia słowa z uzasadnieniem 2 Kopaliński 3 PWN 4 Możliwe wyjaśnienie 5 Burmistrz czy prezydent?

[edytuj] Etymologia słowa z uzasadnieniem

• Beh.

Burmistrz (z niem. Bürgermeister = mistrz mieszczan) to, zazwyczaj obieralny, przewodniczący zarządu/magistratu gminy miejskiej.

• Bew.

'mistrz', w miarę jasne - der Meister

'mieszczanin', 'obywatel' - der Bürger (Pl. die Bürger) - zatem Bürgermeister 'mistrz mieszczan'

'miasto' brzmi po niem. die Stadt (Pl. die Städte) - 'mistrz miasta' byłoby zatem "Stadtmeister"¹

ewentualnie zbliżone znaczeniowo 'gród' brzmi die Burg (Pl. die Burgen) - 'mistrz grodu' ('miasta') byłoby w tym układzie "Burgmeister"¹ ewent. "Burgenmeister"¹.

=>Beh.

¹Słowa te być może są zrozumiałe, jednak nie oznaczają 'burmistrza'.

Shaqspeare 00:27, 16 lis 2005 (CET)

[edytuj] Kopaliński

http://www.slownik-online.pl/kopalinski/c1fb59a2ee4dda55c12565d80053d5d7.php

Prosiłbym, by nie używać współczesnych słowników języka niemieckiego do analizy etymologicznej słów, których rodowód jest znacznie starszy (minimum 250 lat). Także w języku szwedzkim odpowiada to takiemu znaczeniu, vide: [1], takie działanie to trochę jak tłumaczenie słowa "parowóz" na zasadzie wóz wiozący parę, lub elektrowóz - wóz wiozący elektryczność. Na marginesie parowóz jest chyba dość nowym słowem bo jak się nie mylę któryś z naszych poetów dwudziestolecia to wymyślił, ale nie jestem pewien. Kwiecień 00:34, 16 lis 2005 (CET)

Może wypowiedziałby się jakiś językoznawca? Kwiecień 00:34, 16 lis 2005 (CET)

[edytuj] PWN

Znów: http://swo.pwn.pl/haslo.php?id=3786 Kwiecień 00:38, 16 lis 2005 (CET)

[edytuj] Możliwe wyjaśnienie

Bardzo prawdopodobne, ze 'burmistrzb wywodzi się z innego określenia niż Bürgermeister, a mianowicie Burgmeister. Twierdzenie natomiast, że Bürgermeister oznacza "mistrza miasta" jest nieprawdziwe. Shaqspeare 00:41, 16 lis 2005 (CET)

Jedyne co jest tu niefortunne to ew. zapis. Niemniej zmiany dokonywane w oparciu o współczesny słownik średniowiecznej wersji niemczyzny to zdecydowanie o wiele gorsza "poprawka". Kwiecień 00:44, 16 lis 2005 (CET)

Nie mówiąc już o tym, że znaczenie "mistrz mieszkanców" prawdopodobnie jest neologizmem i nie tylko etymologicznie ale i współcześnie w języku polskim nic nie znaczy. Jakkolwiek mogłoby się wydawać, że obecna demokracja zastąpiwszy ówczesny feudalizm daje taką efemeryczną językowo funkcje temu słowu... równie dobrze mógłby to być po nowemu: "bury" "mistrz" ;-) To tak jeśli się bawić "możliwymi wyjaśnieniami". Kwiecień 00:49, 16 lis 2005 (CET)

Nie istnieje coś takiego i nie jest tłumaczone jako "mistrz mieszczan", "mistrz mieszkańców". To neologizm. Po polsku jest to burmistrz, po niemiecku, tak jak jest. To słowo w języku niemieckim nie jest złożeniem rzeczownikowym a osobnym słowem. Jako takie tłumaczenie członami przy istniejącym polskim odpowiedniku jest ewidentnym naciąganiem. Kwiecień 00:58, 16 lis 2005 (CET)

Jutro idę do Institut für Literatur des Mittelalters (Germanistische Mediävistik) i się zapytam, co o tym sądzą. Jak na razie uważam obecną postać za miarę przyzwoitą - nieszczęśliwa i naciągana było w tym haśle tłumaczenie formy Bürgermeister której przy szczerych chęciach nie da się przetłumaczyć na mistrz miasta. Shaqspeare 01:06, 16 lis 2005 (CET)

Idź i się zapytaj. Tylko mam wrażenie, że nie rozróżniasz czym jest etymologia słowa a czym są złożenia rzeczownikowe. Staram się to wytłumaczyć. Zaś tłumaczenie: Bürgermeister jako złożenia rzeczownikowego przy istniejącym polskim odpowiedniku nazwy jest zwykłym błędem. Na tej zasadzie powinieneś: "Auf Wiedersehen" tłumaczyć jako "na znów widzieć" zamiast "do zobaczenia", "do widzenia". Kwiecień 01:11, 16 lis 2005 (CET)

Rozróżniam w pełni. Zwróć uwagę, że przy etymologii podaje się pierwotne znaczenie źródłosłowu. Ponadto sądzę, że zauważyłeś przy Wiedersehen wielką literę - dosłowne, pierwotne znaczenie Auf Wiedersehen znaczy zatem na ponowne zobaczenie czy za ponowne zobaczenie. Swoją drogą, niemeickie złożenia pozostają wyraźnymi złozeniami, do tego stopnia, że poprawna jest nawet ich pisownia z myślnikiem. Ale to temat na inną dyskusję. Dzięki, że wykazałeś chęć współpracy i wyjasnienia tematu. Shaqspeare 01:16, 16 lis 2005 (CET)

Pomimo waszej wymiany zdań z Julo? Tylko, że złożenie, które powstało kilkaset lat temu mogło ówcześnie co innego znaczyć, teraz co innego a w międzyczasie zmienić notację i brzmienie. Rozdzielanie go na osobne wyrazy i tłumaczenie w ten sposób to błąd.

Doprawdy - jestem przekonany, że podane źródła zamykają sprawę i niecelowe jest wymyślanie dalszych, własnych interpretacji językowych. Kwiecień 01:24, 16 lis 2005 (CET)

IMHO nie mógł być w średniowieczu mistrzem miasta boby w łeb dostał od prawdziwego "mistrza", czyli władcy-właściciela. :-))) Beno @ 15:58, 16 lis 2005 (CET)

To bardzo Ciekawe: czyli mógł być "mistrzem mieszczan" w średniowieczu i wtedy w łeb by nie dostał od "władcy"? Hmm... myślę i myślę i nic nie rozumiem ;-) Kwiecień 16:11, 16 lis 2005 (CET)

[edytuj] Burmistrz czy prezydent?

W miastach powyżej 100.000 mieszkańców lub posiadających historycznie przyjęte nazewnictwo organem wykonawczym jest prezydent miasta.

Co to znaczy owo historycznie przyjęte nazewnictwo? Bo nic nie pojmuję. Od czego obecnie zależy to czy głowa miasta nazywa się burmistrz czy prezydent? Przykłady: Oświęcim ma 41 tysięcy mieszkańców i ma prezydenta. No tak, ktoś powie - ale to historyczna siedziba kasztelanii i piastowskich książąt oświęcimskich, to się należy. Ale na przykład Skarżysko-Kamienna - miasto nowe, przemysłowe, wybudowane w okresie międzywojennym, prawa miejskie 1923, 49 tys. mieszkańców, ma prezydenta. Czy dlatego, że się nazywa Skarżysko-Kamienna (posiada "nazewnictwo")? Niech ktoś ustali, jak sprawa wygląda.Odoaker 16:25, 28 sty 2006 (CET)

Wyjaśnienie jest na stronie Prezydent miasta Chyżwar 16:46, 29 sty 2006 (CET)