Chemosynteza
Z Wikipedii
Chemosynteza, jest to starszy ewolucyjnie od fotosyntezy i mniej od niej skomplikowany sposób samożywności. Przeprowadzają go organizmy nazywane chemoautotrofami, głównie bakterie, których źrodłem do asymilacji dwutlenku węgla (CO2) są reakcje utlenienia prostszych związków nieorganicznych lub (co występuje bardzo rzadko) prostych połączeń węgla (jak na przykład metan). Pełni ona bardzo ważna rolę w obiegach pierwiastków ważnych biologicznie (azotu, węgla, fosforu). Tak jak u fotosyntetyzujących autotrofów, chemosynteza jest źródłem związków organicznych, czyli sześciowęglowych cukrów (jak na przykład glukoza) i ewentualnie związków trzywęglowych.
Chemosyntezę można podzielić na dwa etapy:
- utlenianie związku chemicznego (odpowiednik fazy jasnej fotosyntezy, w którym dany organizm wytwarza energie użyteczną biologicznie (ATP);
- związanie CO2 i produkcja glukozy (na tej samej zasadzie co faza ciemna fotosyntezy).
Przykłady chemosyntezy
Bakterie chemosyntetyzujące podzielono na:
- bakterie z rodzaju Nitrosomonas (wykorzystują utlenianie amoniaku do azotynów - soli kwasu azotowego(III)):
- 2NH3 + 3O2 → 2HNO2 + 2H2O + ENERGIA (ok. 664 kJ)
- bakterie z rodzaju Nitrobacter (wykorzytują utlenianie azotynów do azotanów - soli kwasu azotowego(V)):
- 2HNO2 + O2 --> 2HNO3 + ENERGIA (ok. 151 kJ)
- siarkowe:
- bakterie z rodzaju Beggiatoa (utleniają siarkowodór do czystej siarki):
- 2H2S + O2 --> 2H2O + 2S + ENERGIA (ok. 273 kJ)
- bakterie z rodzaju Thiotrix (utleniają czystą siarke do kwasu siarkowego(VI)):
- 2S + 2H2O + 3O2 --> 2H2SO4 + ENERGIA (ok. 1193 kJ)
- wodorowe:
- bakterie z rodzaju Hydrogenomonas (utleniają wodór do wody):
- 2H2 + O2 --> 2H2O + ENERGIA (ok. 479 kJ)
- żelaziste:
- bakterie z rodzaju Ferrobacillus (utleniają sole żelaza(II) do soli żelaza(III)):
- 2Fe(HCO3)2 + 1/2O2 + H2O --> 2Fe(OH)3 + 4CO2 + ENERGIA (ok. 168 kJ)
- tlenkowęglowe:
- bakterie utleniające tlenek węgla (CO) do dwutlenku węgla (CO2):
- CO + O2 --> CO2 + ENERGIA;
- bakterie metanowe:
- bakterie utleniające metan do dwutlenku węgla:
- CH4 + O2 --> CO2 + 2H2O + ENERGIA (ok. 445 kJ)
