Dżochar Dudajew

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Dżochar Musajewicz Dudajew (cz. Dƶoxar Dudayev) (15 kwietnia 1944 - 21 kwietnia 1996), były generał radzieckiego lotnictwa, polityk i bojownik czeczeński. Prezydent Czeczenii w latach 1991-1996.

Służył na Syberii, a później w Afganistanie, gdzie dowodził dywizją lotnictwa bombowego. Był jedynym Czeczenem w armii ZSRR w stopniu generała. W latach 1987-1990 dowodził stacjonującą w Estonii dywizją bombowców Tu-22, zdolnych do przenoszenia pocisków nuklearnych. Jej zadaniem w razie ewentualnej konfrontacji z Zachodem miało być zrzucenie bomb nuklearnych na europejskie stolice.

W 1991 został zaproszony na Kongres Narodu Czeczeńskiego, który wybrał go na swego przywódcę. Jesienią 1991, korzystając z zamieszania wywołanego upadkiem puczu Janajewa w Moskwie, przeprowadził likwidację promoskiewskich władz Czeczenii. 27 października 1991 został wybrany na prezydenta w wyborach ocenianych przez obserwatorów jako "nie całkiem wolne"-głosił iż uczyni Czeczenię "drugim Kuwejtem". Kilka dni później ogłosił niepodległość republiki. Po nieudanej interwencji rosyjskich komandosów ogłosił dżihad przeciwko Rosji. Jedną z pierwszą decyzji Dudajewa było danie obywatelom prawa do noszenia broni i zwolnienie z więzień wszystkich kryminalistów. Czeczenią rządził twardą ręką, walcząc z opozycją parlamentarną (rozpędził parlament) i nie podporządkowującymi się mu lokalnymi przywódcami.Nie był jednak w stanie opanować ogarniającego Czeczenię chaosu i ustanowić efektywnej kontroli nad krajem.

W czasie swoich rządów bezskutecznie zabiegał o międzynarodowe uznanie republiki (oficjalne uznanie uzyskał tylko od Gruzji).

Rosja nie poprzestała w działaniach militarnych przeciwko Dudajewowi. 25 listopada 1994 grupa najemników i czeczeńskich opozycjonistów bezskutecznie starała się zdobyć Grozny. Następnie 12 grudnia 1994 na teren republiki wkroczyły rosyjskie oddziały pancerne co paradoksalnie przysporzyło walczącemu przeciw inwazji Dudajewowi popularności i społecznego poparcia. Stolica upadła 19 stycznia 1995. Dudajew i jego wojsko zajęli pozycje na prowincji, gdzie generał dowodził walką partyzancką. Zginął 21 kwietnia 1996 trafiony pociskiem rakietowym podczas rozmowy przez telefon satelitarny, dzięki której namierzył go rosyjski samolot zwiadowczy.

Jego imieniem nazwano jedno z rond w Warszawie.