Dzwonek wąskolistny
Z Wikipedii
Dzwonek wąskolistny | |
![]() |
|
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Rząd | dzwonkowce |
Rodzina | dzwonkowate |
Rodzaj | dzwonek |
Gatunek | dzwonek wąskolistny |
Nazwa systematyczna | |
Campanula polymorpha Witasek | |
Synonimy | |
Campanula rotundifolia L. Campanula kladniana |
Dzwonek wąskolistny (Campanula polymorpha) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny dzwonkowatych. W Polsce występuje tylko w Sudetach i Karpatach. Jest tam rośliną pospolitą.
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Rośnie w luźnych kępach o wysokości 10-40 cm (zależnie od warunków). Czasami tworzy całe łany, lub obrzeżenia wzdłuż szlaków turystycznych.
- Łodyga
- Łodygi wzniesione, nagie, delikatnej budowy, wiotkie. Na części łodyg powstają kwiaty, niektóre łodygi są płone.
- Liście
- Liście o zróżnicowanym kształcie. Odziomkowe mają okrągły lub nerkowaty kształt i wyrastają na długich ogonkach. Liście na dolnej części łodygi są podłużne, o trójkątnosercowatym kształcie i karbowanych lub ząbkowanych brzegach, osadzone na krótkich ogonkach. Liście górnej części łodygi są siedzące, silnie lancetowato-wydłużone, równowąskie, całobrzegie i ostro zakończone. Wszystkie liście nagie, lub delikatnie omszone. W czasie kwitnienia rośliny występują głównie lancetowato wydłużone liście łodygowe, liście odziomkowe bardzo nieliczne, lub brak ich zupełnie
- Kwiaty
- Duże kwiaty wyrastające na szczycie łodygi pojedynczo, lub w kilkukwiatowym gronie. Pączki kwiatowe wzniesione, dojrzałe kwiaty zwykle zwisające (ważna cecha gatunkowa przy oznaczaniu rośliny). Okwiat wyraźnie zróżnicowany. Kielich to krótka, lejkowata rurka z 5 długimi, wąskimi i zaostrzonymi działkami. Korona ma dzwonkowaty kształt i na szczycie wycięta jest w 5 szerokich ząbków. Na koronie wyraźnie zaznacza się krawędź od szczytu tych ząbków do podstawy korony. Kwiaty maja barwę ciemnoniebieską. Czasami (rzadko) trafiają się albinotyczne okazy o białych kwiatach. Wewnątrz korony pojedynczy słupek z potrójnym długim znamieniem białej barwy i 5 pręcików o białych pylnikach. Pylniki te są nieco dłuższe od nitki pręcika. Silnie przedprątne kwiaty rozwijają się od lipca do września i są zapylane przez owady.
- Owoc
- Torebka otwierająca się u nasady. Roślina wiatrosiewna - nasiona są przez wiatr wytrząsane z dojrzałej i zeschniętej torebki.
- Kłącze
- Cienkie i czołgające się.
- Biotop, wymagania
- Wysokogórskie hale, piargi, skały, obrzeża lasów, na wolnych miejscach wśród kosówki, nad potokami, często na obrzeżach ścieżek. Rośnie zarówno na podłożu granitowym, jak i wapiennym. Roślina prawdziwie wysokogórska, w Tatrach spotkać ją można na najwyższych szczytach, nawet na Gierlachu.

[edytuj] Zmienność
Cechuje się dużą zmiennością (stąd jego łacińska nazwa polymorpha, bardziej trafna, niż nazwa polska). W Tatrach i na Babiej Górze występują czasami niskie formy Campanula polymorpha var mentiens (Witasek) Morariu, podobne do dzwonka okrągłolistnego (są tak samo owłosione).
Zobacz też: rośliny tatrzańskie.
[edytuj] Bibliografia
- 1. Mirek, Zbigniew i Pięknoś-Mirkowa, Halina. Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa : MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 8370733859.
- 2. Radwańska-Paryska, Zofia. Rośliny tatrzańskie. Warszawa : WSiP, 1988. ISBN 8309002564.
- 3. Szafer, Władysław i Kulczyński, Stanisław. Rośliny polskie. Warszawa : PWN, 1953.