Fowizm
Z Wikipedii
Fowizm (fr. Les Fauves - wilki, drapieżniki) - kierunek w malarstwie francuskim początku XX wieku o bardzo żywej i oderwanej od rzeczywistości kolorystyce dzieł.
Ponieważ świat widzialny jawi się jako barwny, malarstwo od wieków posługuje się kolorem właściwym naturze rzeczy. Jak każda zasada i ta musiała zostać złamana w burzliwym okresie modernizmu. Choć już Paul Gauguin w niektórych swoich obrazach operował barwą dość swobodnie, prawdziwa burza kolorów rozpętała się na początku XX wieku. Rozwijający się ekspresjonizm, akcentujący poryw malarski, wyrażał się m.in. w szokujących zestawieniach kolorystycznych. Fowizm to właściwie odłam ekspresjonizmu, który jednak nie posiada płaszczyzny dramaturgicznej i intelektualnej. Ta beztroska wyraża się już w samej nazwie ruchu, pochodzącej od francuskiego rzeczownika les fauves, oznaczającego "dzikie zwierzęta". Słowem tym francuski dziennikarz Louis Vauxcelles określił grupę artystów, którzy wystawiali swoje prace na Salonie Jesiennym w 1905 roku.
"Przywódcą fowistów" nazywano Henri Matisse'a, który na swoich obrazach zestawiał czyste kolory, często pozbawiając je ich związków z rzeczywistością. Jego silnie uproszczone, dziś powiedzielibyśmy – "komiksowe", płótna są tak naprawdę plamami wyrazistych kolorów (jak np. w "Tańcu" z 1910).
Maurice de Vlaminck i André Derain stosowali mniejsze pociągnięcia kontrastujących barw, budujących absurdalny świat, w którym trawa jest czerwona, a góry purpurowe. Obydwaj chętnie przedstawiali świat miasta ("Most w Chatou" de Vlamincka - 1906, "Katedra Św. Pawła" Deraina z tego samego roku). Również Raoul Dufy ożywiał malowane przez siebie krajobrazy, jednak raczej wyostrzając kolory niż je zamieniając - jego płótna przypominają dziecięce kolorowanki (np. "Kasyno w Nicei" z 1927). Kees van Dongen malował portrety w stylu przypominającym Matissa, ożywiając je chętnie ostrymi czerwieniami.
Z fowizmem łączony jest także Georges Rouault, jednak jego styl był bliższy czystemu ekspresjonizmowi: stosował on bardziej łagodną paletę i często sięgał do tematu śmierci, w stylu przypominającym dramatyczne wizje Jamesa Ensora. Również Georges Braque przez pewien czas tworzył w stylu fowistycznym, ale większość swego malarskiego życia poświęcił kubizmowi.
Fowizm szybko wyczerpał swój twórczy potencjał, a artyści rozeszli się w swoich kierunkach, zwykle oscylując wokół ekspresjonizmu. Dalekie echa buntowniczego koloru fowistów można dziś odnaleźć w transawangardzie włoskiej i u neofowistów.
Główni twórcy:
→ André Derain (1880-1954)
→ Kees van Dongen (1877-1968)
→ Henri Matisse (1869-1954)
→ Georges Rouault (1871-1958)
→ Maurice de Vlaminck (1876-1958)
