Helgoland
Z Wikipedii
| Helgoland | |
 Widok z lotu ptaka |
|
| Kontynent | Europa |
| Państwo |  Niemcy |
| Akwen | Morze Północne |
| Powierzchnia | 1,7 km2 |
| Populacja (2004) • liczba ludności • gęstość |
1478 869 os./km2 |
| Galeria zdjęć w Wikimedia Commons | |
Helgoland – wyspa na Morzu Północnym, należąca do Niemiec. Jako jedno z niewielu terytoriów państw członkowskich układu z Schengen pozostaje poza układem.
[edytuj] Geografia
Wyspa Helgoland leży w południowo-wschodniej części Morza Północnego, 70 km od wybrzeża Niemiec, na 54° 10' szerokości geograficznej północnej i 07° 53' długości geograficznej wschodniej. Składa się z dwóch wysp: głównej, o trójkątnym kształcie, długości ok. 2 km i powierzchni 1,0 km² oraz mniejszej wyspy Düne na wschód od niej, o powierzchni 0,7 km². Obie wyspy były połączone do 1720 roku, kiedy to połączenie zostało zniszczone przez sztorm. Najwyższy punkt wysp sięga 61 m n.p.m. Na południu wyspy znajduje się plaża, na północy i zachodzie wysokie klify. Ludność wysp wynosi 1478 (2004).
Wyspy administracyjnie należą do okręgu Pinneberg landu Szlezwik-Holsztyn. Na głównej wyspie znajduje się port.
[edytuj] Historia
W 697 roku, Radbod, ostatni król fryzyjski zbiegł na wyspę po porażce zadanej mu przez Franków. W 1231 wyspa jest wymieniona jako własność króla duńskiego Waldemara II. Od tej pory do 1714 panowanie nad wyspą kilkakrotnie przechodziło z rąk do rąk pomiędzy Danią i księstwem Szlezwiku, jednorazowo na rzecz hanzeatyckiego miasta Hamburga. Od 1714 wyspa była duńska, aż do opanowania jej przez Wielką Brytanię w 1807 podczas wojen napoleońskich. W 1720 uległo zniszczeniu połączenie między oboma wyspami. Od około 1826 wyspa stała się miejscowością wypoczynkową, odwiedzaną m.in. przez wielu pisarzy, zwłaszcza z Niemiec. W 1864 w pobliżu wyspy doszło do bitwy morskiej okrętów duńskich i austriackich (bitwa pod Helgolandem).
Wielka Brytania przekazała kontrolę nad wyspami Niemcom w 1890, w zamian za uzyskanie wolnej ręki w Zanzibarze. Pod rządami Cesarstwa Niemieckiego wyspa stała się bazą morską. Podczas I wojny światowej, ludność wyspy została ewakuowana do Niemiec kontynentalnych. W okolicy wyspy doszło w sierpniu 1914 do pierwszej bitwy morskiej tej wojny (bitwa pod Helgolandem). W 1918 ludność powróciła na wyspę. Również podczas II wojny światowej Helgoland stanowił niemiecka bazę morską. 18 kwietnia 1945 wyspa została doszczętnie zbombardowana przez nalot dywanowy 1000 bombowców alianckich, po którym ludność wyspy została ewakuowana.
Między 1945 a 1952 rokiem niezamieszkane wyspy były używane jako poligon bombowy. 18 kwietnia 1947 Brytyjczycy podjęli próbę wysadzenia głównej wyspy w powietrze wielką ilością materiałów wybuchowych, co doprowadziło do dalszych zniszczeń. W 1952 wyspy zostały zwrócone rządowi RFN, po czym stopniowo przywrócono ich funkcje mieszkalne i turystyczne.
Na wyspie zmarł i został pochowany jeden z najwybitniejszych polskich generałów: gen. Ignacy Prądzyński, wybitny strateg, rzecznik zdecydowanych działań zaczepnych, jeden z najbardziej utalentowanych generałów polskich I połowy XIX wieku, autor około 60 prac z dziedziny wojskowości.
