Jan Maciaszek
Z Wikipedii
Jan Maciaszek (3 maja 1876 w Ostrowie - 10 stycznia 1932 w Bydgoszczy), pierwszy polski prezydent Bydgoszczy.
Po ukończeniu studiów prawniczych w Berlinie, gdzie działał w organizacji "Zet", złożeniu egzaminu referendarskiego (1899) oraz asesorskiego (1904), prowadził praktykę adwokacką w Rawiczu, Lesznie i Poznaniu. Tam w listopadzie 1918 r. czynnie uczestniczył w ruchu polskim dążącym do przejęcia władzy w byłym zaborze pruskim. Został szefem Wydziału Bezpieczeństwa Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu. Należał do głównych organizatorów Straży Ludowej w Wielkopolsce. Aktywnie uczestniczył w organizowaniu odsieczy dla oblężonego przez Ukraińców Lwowa.
W grudniu 1918 r. stanął na czele polsko-niemieckiej Komendy Miasta Poznania. Przez krótki czas faktycznie kierował wojskiem wielkopolskim. W połowie stycznia 1919 r. nowo mianowany głównodowodzący Polskich Sił Zbrojnych byłego zaboru pruskiego gen. Józef Dowbor-Muśnicki postawił ppor. J. Maciaszka na czele utworzonego szefostwa Aprowizacji, instytucji kierowniczej do spraw gospodarki wojskowej i uruchomienia przemysłu wojennego.
W październiku 1919 r. J. Maciaszek został pełnomocnikiem polskim przy niemieckim jeszcze magistracie bydgoskim. 14 stycznia 1920 r. Ministerstwo b. Dzielnicy Pruskiej ustanowiło J. Maciaszka Komisarzem Generalnym na miasto Bydgoszcz, odpowiedzialnym za przejęcie miasta od Niemców. Tego samego dnia ministerstwo to na propozycję bydgoskiej Rady Ludowej mianowało J. Maciaszka komisarycznym prezydentem Bydgoszczy. Pełniąc tę funkcję, przejął 19 stycznia z rąk niemieckich zwierzchnią władzę w Bydgoszczy. 20 stycznia 1920 r. rozpoczął faktyczne urzędowanie w mieście.
W czasie krótkiego pełnienia funkcji prezydenta przyczynił się znacznie do repolonizacji miasta i jego instytucji. Dzięki jego staraniom już w kwietniu tego roku włączono w granice Bydgoszczy 18 podmiejskich gmin, zamieszkanych w większości przez Polaków. Wiele uwagi poświęcił sprawom finansowym i gospodarce komunalnej. Rozpoczął budowę sieci wodociągowej i kanalizacyjnej na przedmieściach. Uratował dla Bydgoszczy Izbę Rzemieślniczą i Izbę Przemysłowo-Handlową, które zamierzano przenieść do innych miast. Dbał o budowę i rozwój szkolnictwa polskiego. Osobiście angażował się w sprawę obsady kierownictwa Teatru Miejskiego, powołując na dyrektora tej instytucji znaną aktorkę Wandę Siemaszkową (1867-1947) oraz Biblioteki Miejskiej, powierzając jej dyrekturę dotychczasowemu pracownikowi lwowskiego Ossolineum dr Witoldowi Bełzie (1886-1955).
Po złożeniu w dramatycznych okolicznościach dymisji, potwierdzonej 4 lipca 1921 r., J. Maciaszek poświęcił się adwokaturze i notariatowi. Prowadził do śmierci jedną z największych kancelarii w Bydgoszczy, zatrudniając przeszło 20 pracowników. Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi. Zmarł 10 stycznia 1932 r. w Bydgoszczy i pochowany został na miejscowym cmentarzu Nowofarnym. Był żonaty z pochodzącą z Nakła n. Notecią Łucją z Gremczyńskich (1884-1947). Na jego cześć nazwano ulicę na bydgoskim Miedzyniu.
|
Polska pod zaborami |
Nadburmistrzowie: Alfred Knobloch • Paul Mitzlaff • Hugo Wolff • Jan Maciaszek (Komisarz Generalny) |
|
II Rzeczpospolita |
Jan Maciaszek (p.o.) • Jan Maciaszek • Tadeusz Chmielarski (p.o.) • Wincenty Łukowski • Bernard Śliwiński • Tadeusz Chmielarski (p.o.) • Leon Barciszewski |
|
II wojna światowa |
Werner Kampe (p.o.)• Werner Kampe • Erich Temp • Walther Ernst • Roman Borowski • Witold Szukaszta |
|
Polska Rzeczpospolita Ludowa |
przewodniczący MRN: Józef Twardzicki • Kazimierz Maludziński • Franciszek Lech • Wincenty Domisz • Andrzej Barkowski • Władysław Przybylski |
|
III Rzeczpospolita |
Krzysztof Chamra (p.o.)• Edwin Warczak • Kosma Złotowski • Henryk Sapalski • Roman Jasiakiewicz |
