Karabin Mannlicher M1890
Z Wikipedii
| Mannlicher M1890 | |
 |
|
| Dane podstawowe | |
| Państwo | Austro-Węgry |
| Rodzaj | karabin powtarzalny |
| Historia | |
| Produkcja seryjna | 1890-?? |
| Dane techniczne | |
| Kaliber | 8 mm |
| Nabój | 8 x 50 mm R |
| Magazynek | stały, 5 nab. |
| Wymiary | |
| Długość | 1281 mm 1523 mm (z bagnetem) |
| Długość lufy | 765 mm |
| Masa | |
| broni | 4,50 kg (karabin niezaładowany) |
| Inne | |
| Prędkość pocz. pocisku | 610 m/s |
Mannlicher M1890 - karabin powtarzalny skonstruowany przez Ferdinanda Mannlichera. Ostatni karabin tego konstruktora ryglowany ryglem wahliwym.
Spis treści |
[edytuj] Historia konstrukcji
Ferdinand Mannlicher pierwszy karabin skonstruował w 1880 roku ale jego pierwsze konstrukcje nie wzbudziły większego zainteresowania. Pomimo początkowych niepowodzeń konstruktor nie poddawał się i w następnych latach powstawały jego kolejne karabiny (M1881, M1882, M1884) różniące się głównie konstrukcją magazynka. Przełomem okazał się karabin M1885 wprowadzony do uzbrojenia jako następca karabinu Werndl M1867.
Był to karabin strzelający nabojem zespolonym kalibru 11 mm M1877, zasilany z pudełkowego magazynka ładowanego przy pomocy pięcionabojowych ładowników. Pewną wadą przyjętego rozwiązania była konieczność usuwania ładownika z magazynka (po wystrzeleniu ostatniego naboju należało przy otwartym zamku nacisnąć dźwignię umieszczoną na prawej ściance magazynka, powodowało to wyrzucenie ładownika do góry)
Wada ta została usunięta w przyjętej do uzbrojenia armii Austro-Węgier wersji M1886. W karabinie tym zastosowano magazynek z otworem w dnie. Po wystrzeleniu ostatniego naboju ładownik wypadał przez otwór bez wykonywania dodatkowych czynności. Rozwiązanie to było na tyle udane że w następnych latach zostało zastosowane w kilku innych wzorach karabinów (Kommisiongewehr, Berthier Mle1890).
Inną oryginalną cechą karabinów M1885 i M1886 było zastosowanie zamka dwutaktowego, ryglowanego ryglem wahliwym. Wadą tego zamka była konieczność użycia dużej siły przy przeładowaniu. Niesymetryczne ryglowanie przy pomocy umieszczonego w tylnej części zamka rygla powodowało że trzon zamka był narażony na działanie dużych sił co skutkowało częstymi uszkodzeniami.
W dwa lata później w 1888 w związku z wprowadzeniem nowego naboju kalibru 8 x 50 mm R powstał karabin M1888. Poza nowym kalibrem nie różnił się od karabinu M1886. Amunicja 8 mm była początkowo elaborowana prochem czarnym. W 1890 rozpoczęto produkcję amunicji elaborowanej prochem bezdymnym. Ponieważ spowodowało to zmianę własności balistycznych pocisku (zwiększyła się prędkość początkowa) konieczne było wyposażenie karabinu w nowy celownik. Karabiny z nowym celownikami były oznaczone jako M1890. Jednocześnie z wprowadzeniem do uzbrojenia karabinu M1890 wprowadzono do uzbrojenia karabinek Mannlicher M1890.Karabinek pomimo podobnego oznaczenia był nową konstrukcją wyposażoną w odmienny zamek (dwutaktowy, ryglowany obrotowo).
[edytuj] Wersje karabinu
- M1885 - prototypowy karabin z ładownikiem wyrzucanym przy pomocy specjalnego urządzenia w górę.
- M1886 - seryjny karabin kalibru 11 mm M1873 z ładownikiem usuwanym przez otwór w dnie magazynka.
- M1888 - karabin kalibru 8 x 50 mm R. Przyrządy celownicze skalowane dla naboi z prochem czarnym.
- M1888/90 - karabin M1888 w którym przyrządy celownicze wyposażono w płytki z nowymi nastawami przystosowanymi do osiągów amunicji 8 x50 mm R elaborowanej prochem bezdymnym.
- M1890 - karabiny produkowane po wprowadzeniu amunicji elaborowanej prochem bezdymnym i w związku z tym fabrycznie wyposażone w odpowiednio wyskalowane przyrządy celownicze.
[edytuj] Opis konstrukcji
Karabin M1890 był indywidualną bronią powtarzalną. Zamek dwutaktowy. Ryglowanie za pomocą rygla wahliwego. Zasilanie ze stałego magazynka pudełkowego ładowanego niesymetrycznymi ładownikami pięcionabojowymi. Przyrządy celownicze składały się z trójkątnej muszki i celownika ramieniowego (skalowany w krokach, nastawy 300 - 1800 kroków) i szczerbiny bocznej i muszki bocznej (umieszczonej na bączku pośrednim) (nastawy 1900 - 3000 kroków). Broń była wyposażona w bagnet nożowy M1890 mocowany po lewej stronie lufy przy pomocy rękojeści. Lufa nie posiadała nakładki, aby uniknąć poparzeń w miejscu chwytu dłonią łoże obszywano płótnem żaglowym.
[edytuj] Dane taktyczno-techniczne
| Wzór | M1885 | M1888 | M1890 |
| Nabój | 11 mm M1873 | 8 x 50 mm R | 8 x 50 mm R |
| Długość karabinu bez bagnetu(mm) | 1320 | 1281 | 1281 |
| Długość karabinu z bagnetem(mm) | 1800 | 1523 | 1523 |
| Długość lufy (mm) | 805 | 765 | 765 |
| Masa karabinu niezaładowanego (kg) | 4,56 | 4,50 | 4,50 |
| Pojemność magazynka (szt) | 5 | 5 | 5 |
| Prędkość początkowa pocisku (m/s) | 432 | 530 | 610 |
[edytuj] Bibliografia
- Roman Matuszewski, Ireneusz J. Wojciechowski, Karabin Mannlicher wz. 1895, TBiU nr.109, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1986. ISBN 83-11-07321-X
