Karol Mikołaj Juniewicz
Z Wikipedii
Karol Mikołaj Juniewicz (ur. 1695, zm. 1756) – pisarz z epoki saskiej, doktor teologii, poliglota.
Urodził się we wsi Niechniewicze w Wielkim Księstwie Litewskim (Nowogródczyzna), w rodzinie drobnego szlachcica. Prawdopodobnie pobierał nauki w wileńskim kolegium jezuickim. W 1717 r. wstąpił do zakonu paulinów. Przez całe życie pozostał odtąd z nimi związany. Sprawował w zakonie wysokie funkcje (był m.in. sekretarzem prowincji polskiej, był też długoletnim wykładowcą szkół zakonnych paulińskich).
Twórczość jego reprezentuje charakterystyczne tendencje schyłkowego baroku saskiego, a zarazem sytuuje się na pograniczu oświecenia. Pisał po polsku i po łacinie. Pozostały po nim utwory panegiryczne, polskie i łacińskie (Augurium sortis beatae Virginis Mariae, Splendor Korony z dwunastu gwiazd, Nimfa, niezachowany Dziewosłąb). Miejsce w dziejach literatury polskiej zapewnił mu jednak wielokrotnie wydawany w epoce saskiej poemat Refleksyje duchowne (1731). Ma on dwie redakcje – druga z 1753 r. znacząco różni się od pierwodruku, będąc utworem tyleż satyrycznym, co społeczno-obyczajowo-religijnym (ta redakcja ukazała się jeszcze raz w tym samym roku jako Uwagi pobożne i polityczne).
Stosunek do kwestii polityczno-społecznych zalicza Junewicza do prekursorów oświecenia, kształt poetycki tekstu jest typowy dla schyłkowego baroku (eksperymenty formalne), zbliżający autora do J. Baki. krytyczny stosunek do realiów życia polskiego i instytucji politycznych Rzeczypospolitej, wyrażony w Refleksjach ściągnął na pisarza potępienie ze strony współzakonników. Schyłek życia Juniewicza prawdopodobnie upłynął na Litwie, jednak ostatecznie pochowano go w macierzystym zakonie paulinów (1756). Wraz z Elżbietą Drużbacką, Janem Stanisławem Jabłonowskim oraz Dominikiem Rudnickim należy do wybitniejszych autorów czasów saskich.
