Kasper Elyan

Z Wikipedii

Kasper Elyan - znany też jako Elian, Helian, (ur. w Głogowie ok. 1435 r. zm. 1486 r.) kanonik katedry wrocławskiej, pierwszy drukarz na Śląsku.

Wykształcenie w zakresie sztuk wyzwolonych i prawa kanonicznego odbył na studiach w Lipsku, Krakowie. W roku 1461 immartykulował się w Krakowie, a w kilka lat później wstąpił na wydział prawa w Erfurcie. Prawdopodobnie po ukończeniu studiów udał się do Kolonii, gdzie prawdopodobnie nauczył się drukarstwa.

W 1470 r. wrócił do kraju. Przy pomocy kapituły założył drukarnię we Wrocławiu, która zaczęła działać od 1475 roku. Już w tym roku wyszły spod prasy dwa druki:

• Historia de transfiguratione;
• Statuta synodalia episcoporum Wratislaviensium - (Statuta synodalne biskupów wrocławskich) przytoczone są trzy modlitwy codzienne, "Ojcze nasz", "Zdrowaś Maria", "Wierzę w Boga", po polsku i po niemiecku. Jedyny kompletny egzemplarz znajduje się w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu, drugi posiada Biblioteka w Pradze.

oraz

• Tractatus de sacramentis Mikołaja z Błonia;
• Confessionale Mateusza z Krakowa;
• i in.

Główną tematyką produkcji oficyny Elyanowej były dzieła o treści kościelnej, przeznaczone do użytku duchowieństwa, jak dzieła Tomasza z Akwinu, Jana Gersona i in., oprócz jednego tylko utworu świeckiego, mianowicie Fadecji Poggia (Facetiarum liber, Joannes Poggius, 1482 r.).

Ogólny plon tłoczni wynosi ok. 9 druków, niektóre z nich były wydawane parokrotnie, co pomnaża ilość wykonanych w tej oficynie druków. Pod względem typograficznym druki Elyana stoją na dość niskim poziomie (papier gruby, czcionki nie mają czystej linii, skład prymitywny).

Oficyna była prowadzona do 1482 r. W tym czasie z ramienia biskupa wrocławskiego, Elyan przedsięwziął podróż do Rzymu, gdzie bawił trzy lata. Wracając do kraju zmarł, prawdopodobnie w drodze.

Przed wyjazdem do Rzymu Elyan oddał drukarnię w depozyt mieszczaninowi Janowi Kluge. Dalszych informacji o tłoczni Elyana nie ma.

[edytuj] Źródło

Szwejkowska H., Książka drukowana XV - XVIII wieku. Zarys historyczny, Wyd. 3 popr., PWN Wrocław ; Warszawa 1980.