Kodeks zobowiązań
Z Wikipedii
Kodeks zobowiązań – Kodeks obowiązujący w II RP od 1 lipca 1934 r., został wprowadzony rozporządzeniem prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. (Dz. U. Nr 82, poz. 598). Uchylony przez ustawę z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Przepisy wprowadzające Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 94). Utracił moc 1 stycznia 1965 r., za wyjątkiem przepisów regulujących stosunek pracy, a ostatecznie 1 stycznia 1975. Autorami kodeksu byli Roman Longchamps de Berier i Ernest Till. Twórcy projektu kierowali się zasadami: liberalizmu, równości, swobody umów, nominalizmu. Kodeks znał reżimy odpowiedzialności deliktowej (na zasadzie winy, ryzyka, czy słuszności). Twórcy kodeksu byli pod widocznym wpływem szkoły socjologicznej.
Spis treści |
[edytuj] Prace kodyfikacyjne
- Prace nad nim rozpoczęły się już w latach dwudziestych XX wieku. Dominowały dwa nuty: 1) liberalno-indywidualistyczny (znajdujący wyraz w Kodeksie Napoleona); 2) socjologiczny – domagał się ograniczenia woli stron w imię urzeczywistniania zasad sprawiedliwości społecznej.
- Prace prowadzono w ramach Komisji Kodyfikacyjnej pod przewodnictwem Romana Longschamps de Berier.
- Wzięto pod uwagę Kodeks Napoleona, ABGB, BGB, ZGB i projekt francusko-włoskiego Kodeksu zobowiązań z lat 1927-1931.
[edytuj] Budowa
Liczył 645 artykułów i był podzielony na dwie części: ogólną i szczegółową.
[edytuj] Zasady
- Oparty na zasadzie równości stron i wolności umów.
- Klauzule generalne (zasada dobrych obyczajów) umożliwiały sędziemu uwzględnianie warunków konkretnej sytuacji faktycznej i takie rozstrzygnięcie sprawy, które nie prowadziło do pokrzywdzenia jednej ze stron (w szczególności tej słabszej ekonomicznie).
- Stał na zasadzie nominalizmu (dłużnik świadczył, ile był zobowiązany pierwotnie), ale uwzględniał waloryzację umowną (strony w umowie same określały miernik wartości np. złoto w oparciu o który należało ustalić wysokość świadczenia pieniężnego zmiany siły nabywczej pieniądza) i waloryzację sądowa (sąd waloryzował świadczenie).
[edytuj] Bibliografia
Bardach Juliusz, Leśnodorski Bogusław, Pietrzak Michał, Historia państwa i prawa polskiego, wydanie czwarte, Warszawa 1985, s. 511; Migda Bartłomiej, Ćwiczenia z Historii prawa i państwa polskiego, tabela: Źródła praw II Rzeczypospolitej - osiągnięcia Komisji Kodyfikacyjnej.
