Krystyna Krahelska

Z Wikipedii

Krystyna Krahelska pseudonim "Danuta" (ur. 24 marca 1914 w rodzinnym majątku w Mazurkach (obecnie na terenie Białorusi) nad rzeką Szczarą, zm. 2 sierpnia 1944) – harcerka, uczestniczka powstania warszawskiego.

Była córką Jana Krahelskiego, inżyniera, późniejszego oficera WP, starosty i wojewody poleskiego i Janiny Bury, biologa, bratanicą Wandy Krahelskiej-Filipowiczowej, uczestniczki zamachu na generała-gubernatora Skałona. Była to typowa rodzina inteligencka.

Od 1928 członkini ZHP, w latach 1929-1932 prowadziła gromadę zuchów. W 1931 uczestniczyła w składzie delegacji polskiej w Zlocie Skautów Słowiańskich w Pradze.

Od października 1932 studiowała geografię, a następnie etnografię na Wydz. Humanistycznym UW, gdzie była uczennicą Cezarii Baudouin de Courtenay Ehrenkreutz Jędrzejewiczowowej . Kilkakrotnie wykonywała pieśni regionalne przed mikrofonami Polskiego Radia w Wilnie i Warszawie. W maju 1939 zdała egzamin dyplomowy.

W latach 1936-1937 pozowała Ludwice Nitschowej, autorce pomnika warszawskiej Syrenki (choć twarz Syreny nie jest jej twarzą). Podczas okupacji przebywała w Warszawie, a następnie w Puławach.

W powstaniu warszawskim sanitariuszka 1108. plutonu (d-ca ppor. "Wron" Karol Wróblewski) w 3. szwadronie 1. dywizjonu "Jeleń" 7. p.uł. Lubelskich AK pod pseudonimem "Danuta". Została ranna 1 sierpnia na Mokotowie podczas ratowania rannego kolegi. W wyniku zadanych ran zmarła 2 sierpnia.

Wiersze i piosenki pisała od 1928. Najbardziej znaną swoją piosenkę "Hej, chłopcy, bagnet na broń" napisała w styczniu 1943 dla żołnierzy "Baszty". Stała się ona najpopularniejszą piosenką żołnierską Polski Walczącej i powstania warszawskiego. Tekst opublikowano po raz pierwszy na łamach konspiracyjnego pisma "Bądź Gotów" (20.XI.1943 nr 21), a następnie przedrukowano kilkakrotnie w prasie powstańczej oraz w dwóch konspiracyjnych antologiach Pieśni Podziemne (1944) i Śpiewnik B.Ch (październik 1944), a także w wielu antologiach powojennych.

W czasie okupacji znane były i śpiewane także jej dwie wcześniejsze (napisane w latach 1941-1942) piosenki "Kołysanka" (inny tytuł "Kołysanka o zakopanej broni") i "Kujawiak" (inne tytuły "Kujawiak konspiracyjny", "Kujawiak partyzancki") oraz wiersze: "Polska", "Modlitwa" i "Wiersz o Tobruku".

Po wojnie wydano dwa zbiory jej wierszy i piosenek: "Smutna rzeka" i "Wiersze".

Jej imieniem nazwano wiele drużyn harcerskich w całym kraju, a także Szkołę Podstawową nr 212. w Warszawie.

[edytuj] Hej, chłopcy, bagnet na broń

Hej! chłopcy, bagnet na broń!

Długa droga, daleka, przed nami,

Mocne serce, a w ręku karabin,

Granaty w dłoniach i bagnet na broni!

Jasny świt się roztoczy,

Wiatr owieje nam oczy

I odetchnąć da płucom, i rozgorzeć da krwi,

I piosenkę, jak tęczę, nad nami roztoczy

W równym rytmie marsza: raz! dwa! trzy!

Hej! chłopcy, bagnet na broń!

Długa droga, daleka, przed nami trud i znój,

Po zwycięstwo my, młodzi, idziemy na bój,

Granaty w dłoniach i bagnet na broni!

Ciemna noc się nad nami roziskrzyła gwiazdami,

Jasne wstęgi dróg w pyle,

Długie noce i dni,

Młoda Polska, zwycięska, jest w nas i przed nami,

W równym rytmie marsza: raz! dwa! trzy!

Hej! chłopcy, bagnet na broń!

Bo kto wie, czy to jutro, pojutrze, czy dziś,

Przyjdzie rozkaz, że już, że już trzeba nam iść

Granaty w dłoniach i bagnet na broni!