Krzyż i Medal Ochotniczy za Wojnę
Z Wikipedii
Krzyż i Medal Ochotniczy za Wojnę - polskie państwowe odznaczenia wojskowe ustanowione tuż przed II wojną światową i nadawane przez rząd polski na emigracji.
Krzyż i Medal Ochotniczy za Wojnę ustanowiono ustawą Sejmu z 15 czerwca 1939 dla odznaczenia osób, które pełniąc służbę ochotniczo w latach 1918 - 1921, przyczyniły się do ugruntowania niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej (obejmuje on przede wszystkim wojnę polsko-ukraińską i wojnę polsko-radziecką).
[edytuj] Zasady nadawania
Krzyż Ochotniczy za Wojnę mógł być nadany ochotnikom pełniącym służbę w latach 1918-1921, jeżeli spełnili jedno z poniższych kryteriów:
- polegli lub byli ranni na polu bitwy,
- zostali odznaczeni Krzyżem Virtuti Militari lub Krzyżem Walecznych,
- służyli czynnie 3 miesiace, w tym co najmniej 2 miesiące w oddziałach walczących na froncie lub 6 miesięcy na stanowiskach instruktora w szkołach wojskowych broni i obozach szkolnych.
Medal Ochotniczy za Wojnę mógł być nadany ochotnikom pełniącym służbę w latach 1918-1921, którzy nie zostali objęci Krzyżem Ochotniczym za Wojnę, a czas ich służby wynosił co najmniej 1 miesiąc.
Krzyż nadawał Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Ministra Spraw Wojskowych przedstawiony przez Radę Ministrów, a Medal nadawał Minister Spraw Wojskowych. Odznaczeni otrzymywali odznakę, dyplom i legitymację (nabywali je na własny koszt).
Posiadanie Krzyża lub Medalu Ochotniczego za Wojnę miało się wiązać z przywilejami takimi, jak pierwszeństwo w otrzymaniu pracy przed osobami o takich samych kwalifikacjach.
Pierwotna ustawa przewidywała, że Krzyż i Medal Ochotniczy za Wojnę mogą być nadane najpóźniej do dnia 11 listopada 1943, na podstawie zgłoszeń złożonych do 1 kwietnia 1941. Nie zdążano ich jednak nadawać przed wybuchem II wojny światowej i odznaczenia te nadawano dopiero przez rząd polski na emigracji po 1945 roku.
Po II wojnie światowej Krzyż i Medal Ochotniczy za Wojnę nie zostały przyjęte do systemu odznaczeń Polski ludowej, ani do systemu odznaczeń III RP.
[edytuj] Opis odznaki
Krzyż Ochotniczy za Wojnę miał odznakę w formie krzyża równoramiennego prostego wykonanego ze stali o wymiarach 42 x 42 mm, składa się z czterech równych, rozszerzonych na końcach ramion o przekroju spłaszczonego ośmioboku i związanych pośrodku sześcianem. Na ramionach poprzecznych Krzyża wyryty jest poziomo napis: OCHOTNIKOWI WOJENNEMU, na ramionach pionowych - daty: 1918 i 1921, w środku zaś skrzyżowania ramion znajduje się wizerunek orła z białej emalii.
Medal Ochotniczy za Wojnę miał odznakę w formie okrągłego medalu ze stali średnicy 38 mm. Na awersie na środku miał wizerunek orła według wzoru godła państwowego. Dookoła niego umieszczony był napis: OCHOTNIKOWI / WOJENNEMU, którego wyrwazy były przedzielone datami: 1918 i 1921. Na rewersie był wizerunek żołnierza w hełmie z karabinem z bagnetem w otoku liści dębowych.
Krzyż i Medal noszono na wstążce szerokości 37 mm w kolorze czerwonym z dwoma wąskimi białymi pionowymi paskami.
Odznaka Krzyża powtarzała, z modyfikacjami, odznakę Krzyża Niepodległości. Późniejszy Krzyż za udział w Wojnie 1918-1921 przejął zmodyfikowaną odznakę obu Krzyży oraz wstążkę Krzyża Ochotniczego za Wojnę.
Krzyż Ochotniczy za Wojnę zajmował w kolejności polskich odznaczeń miejsce po Krzyżu Walecznych, a przed Krzyżem Zasługi za Dzielność. Medal Ochotniczy za Wojnę zajmował miejsce po Medalu Niepodległości, a przed Srebrnym Krzyżem Zasługi.