Limes inferior
Z Wikipedii
Limes inferior (Iskry, 1982) - sztandarowa powieść Janusza A. Zajdla, twórcy nurtu fantastyki socjologicznej w Polsce.
Akcja ma miejsce w fikcyjnym świecie Argolandu, w którym żyje główny bohater powieści - Adi Cherryson alias Sneer (wzorowany na Adamie Wiśniewskim-Snergu).
Porządek społeczny w Argolandzie opiera się na podziale społeczeństwa na siedem klas społecznych, oznaczonymi cyframi od zera do sześciu, w zależności od wyniku testów na inteligencję. Za gotówkę w mieście służą trzy rodzaje punktów: czerwony, zielony i żółty, przyznawane odpowiednio w zależności od samego faktu istnienia (każdy niezależnie od kompetencji i pracy dostaje pewną ilość punktów), inteligencji (im człowiek mądrzejszy, tym więcej dostaje) oraz wykonywanej pracy.
Punkty przechowywane są na tzw. Kluczu - kombinacji dowodu osobistego, karty kredytowej, zegarka, kalkulatora, oraz czytnika linii papilarnych (który pozwala na korzystanie z Klucza wyłącznie jego właścicielowi).
Sam Sneer jest tzw. lifterem tj. za odpowiednią opłatą pomaga ludziom, za pomocą różnych wymyślnych sposobów, w przejściu testów na inteligencję, co pozwala im na uzyskanie nowego, niższego numeru. Jak się dowiadujemy, Sneer tak naprawdę byłby w stanie zdać egzamin na zerowca, jednak oficjalnie jest "tylko" czwartakiem. W "branży" działają też tzw. downerzy, czyli ludzie autentycznie mało inteligentni, którzy wykorzystują to, by odpowiednio obniżyć klasę intelektu klienta.
Uwaga: W dalszej części artykułu znajdują się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu.
W książce splata się kilka równoległych wątków: Sam Sneer najpierw traci, a potem odzyskuje swój Klucz po spotkaniu z tajemniczą Alicją, a następnie zostaje zwerbowany przez przedstawiciela Rady Nadzorczej Aglomeracji, by "nadzorować" działalność pewnej placówki badawczej. Karl Pron, jego kolega po fachu, zgadza się przetestować przerobiony Klucz (który zeruje się po każdym zakupie, zapewniając właścicielowi praktycznie nieograniczone zasoby punktowe) dla grupy anonimowych Zerowców (jak się okazuje pracujących właśnie w obserwowanej przez Sneera firmie). Możemy też przez chwilę obserować działania grupy policjantów próbujących zastawić pułapkę na Prona, a co za tym idzie Sneera (któremu Pron załatwia niekiedy klientów).
Kiedy Sneer w końcu znajduje ów wieczny Klucz, zostaje wywieziony z Argolandu do siedziby głównej Rady, gdzie ostatecznie dowiaduje się, że istniejący porządek społeczny, oparty na modelu stanów atomowych, został narzucony ludzkości z zewnątrz, przez Obcych. Jednak dzięki pomocy Alicji Sneer być może będzie w stanie uratować całą ludzkość i wyzwolić ją spod władzy kosmitów...