Lokomotywa manewrowa

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

SM42 – jedna z najpopularniejszych lokomotyw manewrowych w Polsce

SM03 – lekka lokomotywka często używana do prac manewrowych w obrębie jednego zakładu przemysłowego

SM48/TEM2 – lokomotywa używana do ciężkich prac manewrowych

Lokomotywa manewrowa – lokomotywa przeznaczona do prac manewrowych (przetaczanie wagonów). Najczęściej są to lokomotywy spalinowe (np. SM42), rzadziej elektryczne.

Główną cechą lokomotyw manewrowych (odróżniającą je od lokomotyw liniowych) jest jedna kabina na środku, zapewniająca dobrą widoczność w obu kierunkach.

Lokomotywy o przeznaczeniu manewrowym są bardzo zróżnicowane pod względem mocy i wielkości: począwszy od niewielkich lokomotywek (jak widoczna na zdjęciu SM03 o mocy 150 KM), służących przetokom najwyżej kilku wagonów na raz, często używanych wewnątrz zakładów przemysłowych, poprzez lokomotywy średniej mocy (w tym najpopularniejsza w kraju, wspomniana SM42), aż po maszyny do najcięższych zastosowań manewrowych (przykładem jest TEM2/SM48).

Cechą wspólną lokomotyw manewrowych jest natomiast niezdolność osiągania sporych prędkości (co z uwagi na charakter pracy jest niepotrzebne) – w przypadku mniejszych lokomotyw granicą jest ok. 60 km/h, większe lokomotywy manewrowe osiągają najczęściej 90-100 km/h.

[edytuj] Praca manewrowa

Lokomotywy manewrowe pracują na większych stacjach, w razie potrzeby są także wysyłane na mniejsze (razem z drużyną manewrową). Celem pracy manewrowej wykonywanej przez te lokomotywy jest:

rozrządzanie składów pociągów,
zestawianie składów pociągów,
zmiana ilości wagonów w składach pociągów przechodzących,
podstawianie wagonów na punkty ładunkowe oraz ich zabieranie,
podstawianie i zabieranie próżnych składów pasażerskich w perony i z peronów na grupę odstawczą,
przestawianie wagonów, grup wagonów i całych składów pociągowych z jednego toru na drugi, zależnie od potrzeb i przeznaczenia torów,
wybieranie wagonów próżnych o szczególnych parametrach technicznych,
podstawianie wagonów do wykonania czynności dodatkowych, jak: czyszczenia, mycia, odkażania, ważenia, naprawy, zaopatrzenia wagonów w lód, wodę, gaz itp. oraz zabieranie wagonów po zakończeniu tych czynności.

Ogólnie mówiąc manewrami nazywamy wszelkie ruchy taboru kolejowego oraz związane z nimi czynności wykonywane na torach kolejowych z wyjątkiem wjazdu, wyjazdu i przejazdu pociągu.

Co ważne manewrowe przeznaczenie lokomotywy nie uniemożliwia wykonywania pracy pociągowej, ani odwrotnie – brak tego przeznaczenia nie umożliwia manewrów lokomotywą. Z tego powodu lokomotywy manewrowe często są używane do pracy z pociągami towarowymi, a niektóre serie (np. SM42) także z pasażerskimi (poza okresem grzewczym, jako że maszyny manewrowe nie mają urządzeń ogrzewania pociągu). Przeciwna sytuacja (lokomotywa nieprzeznaczona formalnie od manewrów wykonuje je) także czasem ma miejsce – w tym sensie pojęcie lokomotywy manewrowej dotyczy wykonywanej pracy, a nie przeznaczenia.

Z pracą lokomotywy manewrowej związane jest pojęcie okręgu manewrowego – o ile na stacji pracuje więcej niż jedna lokomotywa manewrowa, dla usprawnienia pracy teren stacji można podzielić na umowne części, przydzielając każdej lokomotywie i pracującej z nią drużynie "obszar pracy" – taka część stacji to okręg manewrowy.