Mitologia indyjska

Z Wikipedii

Niektóre informacje zawarte w artykule wymagają weryfikacji.
Zajrzyj na stronę dyskusji, by dowiedzieć się odnośnie jakich informacji pojawiły się wątpliwości.
Wstawiając szablon dodaj informację o tej stronie na Wikipedia:Strony wymagające weryfikacji.

Mitologia indyjska spisana została w Puranach przez Vyasę.

[edytuj] Ważniejsze bóstwa wedyjskie

• Agni - w wedyjskiej kulturze Anioł - Bóg Ognia; żywioł ognia
• Aświnowie - anioły czy niebianie w postaci braci bliźniaków
• Djaus (inaczej Diw) - personifikacja ducha nieboskłonu, anioł czy Bóg Nieba nad nami, Ojciec Nieba
• Daksza - deifikowany mędrzec; zręczny, zdolny
• Indra - bóg uzdrawiającej burzy, władca piorunów, anioł król niebian, władca swargi - nieba, istot dobrotliwych i bohaterskich, pogromca złych mocy i demonów, opiekun wojowników i boskich zastępów
• Jama - pierwszy człowiek, władca śmierci, zarządca dusz zmarłych w zaświatach, nadzorca kar dla grzeszników
• Marutowie - niebiański dwór Boga Waju liczący zwykle 333 dewy
• Mitra - przyjaciel, anioł życzliwości, Bóg dobroci w wedach
• Pradźapati - tytuł i emanacja Boga, Brahmana: Pan Wszystkich Stworzeń
• Prythiwi - Bogini Ziemia, matka ziemia; żywioł ziemi, pierwszy element w filozofii naturalnej
• Puszan - anioł żywiciel stworzeń, Bóg dawca pokarmu
• Ratri - Bogini Nocy, anielica panująca nad mocami nocy
• Rudra - anioł Bóg Przyrody, władca duchów natury, trzecia emanacja Boga Śiwa
• Sakka - imię palijskie, w sanskrycie Śaka, jedno z imion Boga Indra
• Sawitar - wedyjski anioł, Bóg światła słonecznego dającego życie
• Soma - imię anioła - Boga Księżyca, dusz księżycowa, napoje liturgiczne
• Surja - anioł Bóg Słońca, czczony o wschodzie i zachodzie słońca
• Twaszar - anioł Bóg wszelkiego rzemiosła i sztuk rękodzielniczych
• Uszas - anielica, bogini świtu dnia i uzdrowienia duszy
• Waju - anioł Bóg Wiatru z dworem Marutów, w jodze anioł strażnik ścieżki serca
• Waruna - anioł Bóg Wody i Dobrego Prawa, Ryty
• Wisznu - jeden z trzech głównych Bogów - Archaniołów w tradycjach indyjskich

Inne ważne postaci mitologii wedyjskiej:

• demon Wrytra - demon klasy asura, wróg Boga Indra przez którego został pokonany
• wąż Ahi Bundhnja - wąż głębiny, mityczny duch podmorskich głębin

[edytuj] Ważniejsze bóstwa panteonu hinduistycznego

• Brahma - Bóg, Stwórca,Demiurg , Kreator, wraz z Wisznu i Śiwą stanowi hinduska trójcę Trimurti
• Dewi - anielica, bogini, dosłownie: "światłość", "jaśnienie", świetlistość"
• Durga - niezwyciężona, niedostępna; bohaterska i wojownicza postać małżonki Boga Śiwa
• Ganeśa - starszy syn Boga Śiwa i Bogini Parwati, pasterz ganów (aniołów-uczniów), pan mądrości
• Ganga - anielska bogini rzeki, dusza rzeki Gangi, wody oczyszczające ze skalań
• Himawanti - ezoteryczna Bogini znana z północno-indyjskiego śiwaizmu, matka Parwati i Gangi
• Kali - groźna i wojownicza forma małżonki Boga Śiwa
• Kryszna - awatara, inkarnacja Boga Wisznu, dyktował Bhagawad Gitę
• Lakszmi - anielska bogini, małżonka Boga Wisznu; dawczyni bogactwa i dobrobytu
• Lalita - bogini, małżonka Boga Śiwa czczona w południowym śiwaizmie i tradycji śrividya
• Mahadewa - Wielki Anioł (Światłość), Archanioł Nieba, Imię Boga Śiwa
• Parwati - dobrotliwa anielica, bogini, małżonka Boga Śiwa; założycielka hatha-jogi
• Saraswati - anielska małżonka Boga Stwórcy, Brahmana; bogini sztuki i nauki
• Śakti - moc, potęga; anielska bogini mocy żeńskiej zasady wszechświata, imię tytularne Bogini
• Śiwa - archanioł hinduskiej trójcy, Bóg Łaski i Miłosierdzia; ideał joginów
• Śri - bogini pomyślna, anielica dobrobytu, dostatku i szczęścia
• Wisznu - archanioł hinduskiej trójcy, Bóg Życia i Podtrzymania

Inne ważne postaci:

• Ananta - nieskończoność, wszechogrom
• Ardźuna - uczeń awatara Kryszny znany z Bhagawad Gity
• Bhima - straszliwy, groźne imię bogów Rudra i Śiwa; także jeden z pięciu braci Pandawa
• Kunti - deifikowana matka pięciu braci Pandawa

Zobacz też: glosariusz hinduizmu, Wedy

[edytuj] Bibliografia

• Jakimowicz-Shah M., Jakimowicz A. , (1982), Mitologia indyjska. Warszawa: Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe
• Knappert J., (1995), Indian Mythology. London: Diamond Books
• Ługowski A. [red.], (1996), Słownik mitologii hinduskiej. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG