Nabożność synowska
Z Wikipedii
Nazwa chińska | |
Hanyu Pinyin | Xiào |
Wade-Giles | Hsiao |
Spolszczenia | Siao |
Znaki trad. | 孝 |
Znaki upr. | 孝 |
Nabożność synowska (ang. filial piety; chiń. xiao, wym. śiao, kant. haau, jap. hyo) – jedna z najważniejszych cnót w konfucjanizmie oraz innych dalekowschodnich systemach etycznych. Jej chińskiej nazwy, xiao, często się nie tłumaczy, bo oznacza ona: miłość, szacunek i posłuszeństwo wobec rodziców, przodków i krewnych. Mimo ogromnych przemian społecznych w XX wieku, nabożność synowska jest jedną z wartości wysoko cenionych w Chinach, obu Koreach, Japonii, Wietnamie, a także na Tajwanie i w Singapurze.
W Chinach xiao uważano za najważniejszą cnotę, zaliczaną do pięciu cnót. Pod jej nazwą kryje się szeroki wachlarz pożądanych zachowań, tj. m.in. bezwzględne posłuszeństwo wobec rodziców i starszego rodzeństwa, oddawanie im należnego szacunku, świadczenie pomocy i opieki, w tym finansowej, tuszowanie i naprawianie ich błędów, a także płodzenie męskich potomków. Nabożność zakłada również opiekę nad starymi rodzicami, ukrywanie przed nimi wszelkich problemów i dbanie o ich dobre zdrowie i samopoczucie, a także odbywanie żałoby po ich śmierci oraz oddawanie im kultu w życiu pozagrobowym (patrz: kult przodków).
Chińscy autorzy tradycyjnie poświęcali nabożności synowskiej wiele uwagi, stała się ona tematem wielu traktatów, w których wyliczano przykłady osób, które dokonały wielkich wyrzeczeń, żeby ją kultywować, np. 24 [Przykłady] Xiao (二十四孝). Xiao znajdowała także odzwierciedlenie w prawie, np. śmiercią karano syna, który przypadkowo przyczynił się do śmierci ojca.
Nabożność synowska znajduje współcześnie odzwierciedlenie m.in. w prawodawstawie ChRL, które nakłada obowiązek opieki nad rodzicami.