Niedźwiedź jaskiniowy
Z Wikipedii
| Niedźwiedź jaskiniowy | |
 Szkielet niedźwiedzia jaskiniowego |
|
| Systematyka | |
| Domena | eukarioty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | strunowce |
| Podtyp | kręgowce |
| Gromada | ssaki |
| Podgromada | ssaki żyworodne |
| Szczep | łożyskowce |
| Rząd | drapieżne |
| Rodzina | niedźwiedziowate |
| Gatunek | niedźwiedź jaskiniowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Ursus spelaeus | |
Niedźwiedź jaskiniowy (Ursus spelaeus) - gatunek niedźwiedzia, zamieszkującego Europę w okresie plejstocenu i wymarłego pod koniec ostatniej epoki lodowcowej, ok. 10-12 tys. lat temu.
Zarówno polska nazwa niedźwiedź jaskiniowy, jak też łacińska Ursus spelaeus wiąże się z faktem, iż szczątki tych zwierząt znajdowano głównie w jaskiniach. Dzięki temu uważa się, iż zwierzę to spędzało o wiele więcej czasu w jaskiniach, niż żyjący współcześnie niedźwiedź brunatny, który takie miejsca wykorzystuje wyłącznie dla snu zimowego. Kości niedźwiedzi jaskiniowych odnaleziono w wielu jaskiniach w całej Europie, np. w jaskini Dechenhöhle (Niemcy), Teufelshöhle (Niemcy), Drachenloch (Szwajcaria), zaś na terenie Polski np. w Jaskini Magurskiej w Tatrach, w wielu innych jaskiniach Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, Karpat i Sudetów (m. in. w Jaskini Niedźwiedziej i Jaskini Radochowskiej).
Niedźwiedzie jaskiniowe były o ok. 30% większe od niedźwiedzia brunatnego. Najbardziej zauważalną cechą różniącą obydwa gatunki, poza wielkością, jest odmienna budowa czaszki: niedźwiedzie jaskiniowe miały wysokie, stromo nachylone czoło, natomiast czoło niedźwiedzia brunatnego jest niskie i raczej płaskie.
Niedźwiedzie jaskiniowe były wszystkożerne, choć głównym składnikiem pożywienia były rośliny: żywiły się ziołami, trawą, jagodami, ale także miodem i okazjonalnie małymi zwierzętami.
Niedźwiedzie jaskiniowe osiągały do 2 m długości, ok. 1,7 wysokości i do 900 kg wagi, samice były zwykle nieco mniejsze.
Jak się wydaje, w wymarciu niedźwiedzi jaskiniowych znaczącą rolę odegrała zmiana klimatu u schyłku zlodowacenia bałtyckiego (Würm), do którego niedźwiedzie jaskiniowe nie zdołały się przystosować. Do wyginięcia tych zwierząt przyczynili się w dużym stopniu także ludzie.
Niektórzy badacze uważają, iż niedźwiedzie jaskiniowe były w jakiś sposób czczone przez prehistorycznych Europejczyków, o czym świadczą liczne malowidła i rysunki naskalne przedstawiające te zwierzęta. Dowodzi tego także np. znalezisko w szwajcarskiej jaskini Drachenloch, gdzie natrafiono na niedźwiedzie czaszki zamknięte w kamiennym sarkofagu, nakrytym kamienną płytą, co by świadczyło o celowym pochówku zwierząt.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Szkielet niedźwiedzia jaskiniowego w muzeum geoloigcznym w Laichingen
- Strona gliwickiego muzeum geologicznego, eksponującego m.in. szkielet niedźwiedzia jaskiniowego
- Strona poświęcona jaskini Chauvet (j. angielski/francuski/hiszpański)
- Strona poświęcona jaskini Heinrichshöhle (j. niemiecki)
- Strona poświęcona jaskini Dechenhöhle (j. niemiecki)
- Strona poświęcona jaskini Teufelshöhle (j. niemiecki)
- Strona poświęcona jaskini Drachenloch (j. niemiecki)
