Niekierowany lotniczy pocisk rakietowy
Z Wikipedii
Niekierowany lotniczy pocisk rakietowy to rodzaj pocisków rakietowych używanych jako uzbrojenie samolotów i śmigłowców, przeznaczonych do niszczenia celów za pomocą przenoszonego ładunku wybuchowego. Są one najprostszą odmianą lotniczych pocisków rakietowych, nie posiadającą systemu naprowadzania i lecącą po trajektorii, jaka została im nadana w chwili wystrzelenia.
Niekierowane lotnicze pociski rakietowe składają się z reguły z dwóch zasadniczych części: głowicy bojowej z zapalnikiem oraz jednostopniowego silnika rakietowego na paliwo stałe. Stabilizowane są w locie za pomocą stateczników lub przez szybki ruch obrotowy (czasami pociski ze statecznikami są dodatkowo stabilizowane wolnym ruchem obrotowym). Część pocisków wystrzeliwanych z wyrzutni rurowych ma składane stateczniki. Ciężar pocisków wynosi zwykle od kilkunastu do kilkudziesięciu kg, rzadziej do kilkuset. Głowice pocisków mają masę od kilku do kilkudziesięciu kg materiału wybuchowego, ich rozmiar powiązany jest zwykle proporcjonalnie z kalibrem pocisku. Część pocisków ma głowice kumulacyjne do zwalczania celów opancerzonych.
Do wystrzeliwania pocisków niekierowanych stosowane były przez długi czas pojedyncze wyrzutnie pod skrzydłami: szynowe (w postaci szyny), zaczepowe (w postaci par zaczepów) lub girlandowe (kilka pociskow jeden pod drugim), z których mogły być odpalane pociski ze stałymi statecznikami. Rzadziej stosowano pojedyncze wyrzutnie rurowe. Część samolotów z lat 50. i 60. miała integralnie montowane wysuwane bloki po kilkanaście lub więcej rurowych wyrzutni pocisków niekierowanych. Od lat 50. do chwili obecnej stosowane są najpowszechniej wyrzutnie rurowe sprzężone w podwieszanych blokach, po od kilku do kilkudziesięciu wyrzutni.
Niekierowane lotnicze pociski rakietowe to przede wszystkim pociski klasy powietrze-ziemia (przeznaczone do atakowania celów lądowych lub nawodnych), stosowane powszechnie od lat II wojny światowej do chwili obecnej. Konstruowano pociski tego typu kalibru od 38 mm aż do 305 mm (Tiny Tim), jednak najpowszechniej stosowane są pociski kalibrów od 51 mm do 127 mm. Z tego, typowe kalibry to zwłaszcza 51 mm (2"), 55 mm, 68 mm, 70 mm (2,75"), 76 mm (3"), 80 mm, 114 mm (4,5") 127 mm (5").
Początkowo stosowano też niekierowane lotnicze pociski rakietowe klasy powietrze-powietrze, przeznaczone do zwalczania samolotów. Pojawiły się już podczas I wojny światowej w postaci francuskich rakiet le Prieur, przeznaczonych głównie do zwalczania sterowców. Na małą skalę stosowano je podczas II wojny światowej oraz do lat 60. Niekierowane pociski powietrze-powietrze były jednak mało skutecznym rodzajem uzbrojenia z uwagi na małą celność i duży rozrzut; względną skuteczność zapewniało im jedynie masowe wystrzelenie salwą. Charakterystyki niekierowanych pocisków powietrze-powietrze są zbliżone do pocisków powietrze-ziemia, przy czym w licznych wypadkach były to te same pociski, różniące się głowicami lub zapalnikami (zbliżeniowymi zamiast uderzeniowych). Wyjątkiem co do wielkości i typu głowicy był amerykański pocisk Genie z głowicą atomową, przewidziany do niszczenia formacji samolotów. Od ok. lat 70. klasa niekierowanych pocisków rakietowych powietrze-powietrze zanikła wskutek rozwoju techniki lotniczej, zastąpiona przez pociski kierowane.
Przykładowe lotnicze niekierowane pociski rakietowe:
- RS-82 - kal. 82 mm, ZSRR
- RS-132 - kal. 132 mm, ZSRR
- S-5 - kal. 57 mm, ZSRR
- S-8 - kal. 80 mm, ZSRR
- S-24 - kal. 240 mm, ZSRR
- Oerlikon-5 - kal. 52 mm, Szwajcaria
- Oerlikon-8 - kal. 80 mm, Szwajcaria
- SNEB - kal. 68 mm, Francja
- Hydra 70 - kal. 70 mm (2,75"), USA
- Mighty Mouse - kal. 76 mm (3"), USA
- FFAR - kal. 70 mm, 89 mm lub 127 mm, USA
- HVAR Holy Moses - kal. 127 mm (5"), USA
- Zuni - kal. 127 mm (5"), USA
- Tiny Tim - kal. 305 mm, USA
- Genie - kal. 440 mm, USA
