Okres prenatalny

Z Wikipedii

Rozwój prenatalny dzieli się na trymestry, tzn. na trzy równe odcinki czasowe, z których każdy obejmuje trzy miesiące.

---

Pierwszy trymestr to okres najbardziej intensywnego rozwoju. Z zapłodnionej komórki jajowej powstaje istota przypominająca miniaturowego człowieka.

Pierwszy miesiąc:

• okres szybkich podziałów zapłodnionej komórki,
• kończy się faza jaja płodowego, a rozpoczyna faza zarodkowa (embrionalna),
• zarysowuje się okolica głowy,
• tworzą się oczy,
• od 21 dnia pracuje serce,
• tworzy się zamknięty system naczyń krwionośnych,
• powstają zaczątki 33 kręgów,
• pojawia się jama ustna, zawiązki narządów wewnętrznych, kończyn, uszu i nosa oraz 40 par mięśni,
• kończąc pierwszy miesiąc zarodek ludzki jest zwinięty w łuk, ma ponad 0,5cm długości i waży poniżej 1g,

Drugi miesiąc:

• okres tworzenia się podstawowych narządów (organogeneza),
• pojawiają się zawiązki dłoni i stóp, gruczołów rozrodczych rozrodczych narządów płciowych,
• twarz nabiera bardziej ludzkiego wyglądu,
• głowa staje się największą częścią ciała,
• pojawiają się zawiązki zębów,
• w zawiązku oka powstaje barwnik widoczny przez przezroczystą skórę dziecka,
• serce, szczęka i żuchwa są całkowicie uformowane,
• wytwarza się podniebienie i przewód nosowo-łzowy,
• wątroba podejmuje wytwarzanie komórek krwionośnych,
• tworzą się wargi i zawiązek języka,
• małżowina uszna przybiera kształt odziedziczony po rodzicach,
• drogi moczowo-płciowe i przewód pokarmowy oddzielają się od siebie,
• kostnieją żebra i kręgi,
• gałki oczne nabierają pigmentu, tworzą się powieki,
• na dłoniach pojawiają się główne linie papilarne,
• następuje rozwój gruczołów dokrewnych oraz kubków smakowych,
• u dziewczynek rozpoczyna się formowanie łechtaczki, u chłopców-moszny,
• kończąc drugi miesiąc dziecko mierzy 3cm,
• dziecko kończy zarodkowy okres rozwoju,

Trzeci miesiąc:

• rozpoczyna się płodowy okres życia,
• dziecko jest coraz bardziej aktywne, przejawia już indywidualne cechy w wyglądzie i zachowaniu,
• grubieje skóra i mięśnie,
• na skórze wyrasta meszek płodowy,
• powieki przykrywają oczy,
• na kończynach pojawiają się zawiązki paznokci,
• twarz ma już proporcje dziecięce,
• powstaje otwór odbytowy i gruczoły wytwarzające ślinę,
• nerki produkują mocz, kora nadnerczy wydziela hormony,
• rozwijają się struny głosowe,
• dziecko ma 7,5cm wzrostu i waży 14g,

---

Drugi trymestr - charakteryzuje go intensywny wzrost dziecka oraz duże tempo rozwoju układu nerwowego.

Rozwój fizyczny

• mózg osiąga pełną liczbę neuronów, które intensywnie się rozwijają
• następuje mielinizacja- tworzenie się otoczki tłuszczowej wzdłuż włókien nerwowych w rdzeniu kręgowym. Dzięki czemu szybszy i bardziej efektywny jest przebieg impulsów nerwowych.

Czwarty miesiąc:

• intensywny przyrost długości ciała do 25 cm i ciężaru do 20 dag,
• główka zajmuje 1/3 ciała, dzięki rozwojowi mięśni karku trzyma się prosto,
• na palcach pojawiają się poduszeczki dotykowe, a na nich linie papilarne,
• serce przepompowuje ok. 30 l krwi,
• tarczyca asymiluje jod i wydziela tyroksynę,
• organizm syntezuje białka,
• magazynowana jest brunatna tkanka tłuszczowa, która zostaje przekształcona bezpośrednio w energię
• zwiększa się ilość płynu owodniowego, który zapewnia utrzymanie stałej temperatury, łagodzi wstrząsy i skutki urazów fizycznych matki,
• mózg dynamicznie dojrzewa, na jego powierzchni pojawiają się bruzdy ( bruzda Sylwiusza) i zwoje,
• uformowany jest móżdżek,
• powstają nowe połączenia nerwowe,
• w przedniej części kory mózgowej tworzy się mapa ruchowa i czuciowa ciała,

Piąty miesiąc:

• dziecko osiąga do 30 cm długości i do 40 dag wagi,
• porost włosów, brwi i rzęs, pojawienie się paznokci,
• wysłuchiwane tony serca,
• w mózgu uwidacznia się bruzda czołowa, ciemieniowo-polityczna i ostrogowa oraz spoidła,
• stopniowo aktywność dziecka staje się regularna i cyklicznie zmienia się -> faza czuwania, snu; w tym momencie bardzo dużo zależy od temperamentu a także stylu życia matki,

Szósty miesiąc:

• ciało dziecka powoli staje się proporcjonalne,
• wzrost do 35 cm, waga od 50 do 70 dag,
• wytwarzają się wiązadła stawowe,
• szkielet intensywnie kostnieje,
• dziecko magazynuje substancje potrzebne po urodzeniu: wapń, żelazo, białko, ciała odpornościowe,
• dojrzewają narządy wewnętrzne,
• kończy się wzrost liczby komórek i zwojów nerwowych,
• gęstnieje sieć wiązań nerwowych,

---

Trzeci trymestr to okres, w którym wzrasta możliwość przeżycia dziecka poza organizmem matki.

Siódmy miesiąc:

• dziecko osiąga ok. 30 cm wzrostu i waży 90-135 dag,
• w dalszym ciągu rosną włosy i paznokcie,
• u chłopców jądra z jamy brzusznej zsuwają się do moszny,
• zmniejsza się przestrzeń wokół dziecka, co utrudnia swobodne poruszanie się,
• powstają wzorce pamięciowe ruchów,
• większość odruchów wrodzonych jest już widoczna (np. odruch ssania, poszukiwania pokarmu, kroczenia czy chwytania),

Siódmy/ósmy miesiąc:

• pojawia się intensywna aktywność kory mózgowej,
• układ nerwowy sprawniej koordynuje ruchami ciała, zawiaduje czynnościami, myśleniem i uczuciami,
• dziecko coraz częściej przybiera pozycję główkową w dół,
• wytwarza się zdolność lewej półkuli mózgowej do przyjmowania dźwięków mowy, a prawej-muzyki,

Ósmy miesiąc:

• dziecko waży 180-220 dag,
• skóra wygładza się i różowieje,
• ciało przybiera kształt bardziej zaokrąglony,
• nadal dojrzewają narządy wewnętrzne, zwłaszcza układ oddechowy,

Dziewiąty miesiąc:

• na 2 tygodnie przed urodzeniem dziecko przestaje rosnąć,
• w jelicie grubym gromadzą się martwe komórki przewodu pokarmowego oraz połknięte włoski utraconego meszku płodowego.