Oporność na antybiotyki
Z Wikipedii
Oporność na antybiotyki to cecha bakterii, która czyni je prawie zupełnie bądź zupełnie niepodatnymi na działanie antybiotyków.
[edytuj] Podział
Oporność dzielimy na pierwotną, mutacyjną i nabytą.
Oporność pierwotna to oporność determinowana przez zaprogramowaną genetycznie strukturę bakterii. Na przykład pałeczka ropy błękitnej jest oporna na większość antybiotyków, ze względu na nieprzepuszczalną ścianę komórkową.
Oporność mutacyjna wynika z mutacji, zmieniającą budowę białek bakteryjnych, w konsekwencj uniemożliwiając interakcję drobnoustroju z danym lekiem. Przykładem jest tu oporność paciorkowców kałowych na streptomycynę spowodowana przez zmianę budowy jednego z białek rybosomu.
Oporność nabyta - to skutek nabycie genów oporności od innych bakterii. Wymiana genów zachodzi najczęściej za pośrednictwem plazmidów.
[edytuj] Mechanizmy
Jest wiele możliwych mechanizmów oporności:
- jeśli antybiotyk atakuje jakiś enzym katalizujący jakąś reakcję, to bakteria może:
- produkować więcej tego enzymu
- produkować więcej substratu tej reakcji
- zmienić lekko strukturę enzymu, tak żeby nadal spełniał swoją funkcję, ale był mniej podatny na antybiotyk
- wytworzyć inny enzym katalizujący tę reakcję
- obejść tę reakcję i użyć innej
- I ogólniej może też:
- stworzyć "pompę" wypompowującą antybiotyk z komórki
- stworzyć enzym niszczący antybiotyk, lub wiążący go (np. β-laktamazy chroniące bakterię przed działaniem penicyliny)
- zmienić strukturę błony komórkowej lub ściany komórkowej, tak żeby była ona mniej przepuszczalna dla antybiotyku
Pewna kombinacja powyższych metod pozwala uzyskać prawie całkowitą odporność na antybiotyki.