Płast

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Lilijka Płasta

wspólne zdjęcie ukraińskich płastowców z weteranamii UPA i SS-Galizien w Brzeżanach, 2006

Płast ("Płast – Narodowa Organizacja Skautowa Ukrainy", ukr.: Пласт – Національна скаутська організація України) – jest największą organizacją wychowawczą dzieci i młodzieży w Ukrainie.

Jest wychowawczym, patriotycznym, dobrowolnym i samorządnym stowarzyszeniem otwartym dla wszystkich bez względu na pochodzenie, rasę czy wyznanie. Głównym celem działania Płastu jest wspieranie wychowania płastunow i płastunek – stwarzanie warunków do wszechstronnego rozwoju człowieka. ^[1]

[edytuj] Historia

Pierwsze wiadomości o skautingu docierały do Ukrainy już w latach 1909-1910. We współczesnej historii ruchu skautowego w Ukrainie uważa się że współzałożycielami pierwszych drużyn płastowych na zasadach specyfiki narodowej i kulturowej, byli dr. Ołeksandr Tysowskyj, Iwan Czmoła oraz Piotr Franko. Owi Założycieli badając dorobek Roberta Baden-Powella, twórcy skautingu i autora książki "Scouting for boys", w 1911 roku zastanowili się nad poszerzeniem ruchu skautowego na ukraińskich terenach. Już 12 kwietnia 1912 roku chłopcy z I-go kurenia (drużyny) im. Piotra Konaszewicza-Sahajdacznego w Gimnazjum Akademickim we Lwowie złożyli pierwsze Przyrzeczenie Skautowe. Właśnie tę datę uważa się za urodziny Płastu.

Na począteku I wojny światowej organizacja liczyła około 30 drużyn-kureni na obszarze tak Ukrainy Zachodniej (Galicji), jak i Ukrainy Centralnej oraz nawet Wschodniej. Podczas tej wojny płastuny walczyli jako żołnierze Ukraińskich Strzelców Siczowych, Ukraińskiej Armii Galicyjskiej, byli współorganizatorami Ukraińskiej Republiki Narodowej oraz Zachodnio-Ukraińskiej Republiki Narodowej. Niestety po nieudanych próbach utworzenia własnego państwa ukraińskie ziemie etniczne zostały okupowane przez Rosją, Polską, Czechosłowacją oraz Rumunią. Po wojnie drużyny płastowe na Ukrainie Wschodniej jeszcze pewien czas istniały, jednak po utworzeniu Ukraińskiej Republiki Radzieckiej ich członkowie zmuszeni byli przejść do nowoutworzonych pionierów, zaś istnienie Płastu jako organizacji było zakazano. W tych okolicznościach w okresie międzywojennym Płast generalnie rozwijał się na zachodnio ukraińskich terenach (Galicja, Bukowina, Preszowszczyzna, Zakarpacie, Wołyń, Zachodnie Podole). Tu praktycznie w każdym mieście lub wsi pojawiły się płastowe drużyny działając przy szkołach, gimnazjach, cerkwiach, towarzystwach "Proswita". Płastuny brali udział w organizacji wędrownych lub stacjonarnych obozów. Największy z takich obozów odbywał się na g. Sokół na ziemiach podarowanych przez metropolitę Andrzeja Szeptyckiego. Później wybudowane zostało tam centralne osiedle płastowe w Karpatach.

Treść tego hasła może nie być zgodna z zasadami neutralności przyjętymi w Wikipedii.
Zajrzyj na stronę dyskusji i pomóż go poprawić.

Niestety wychowawcza i charytatywna działalność Płastu spotkała szalony opór ze strony polskiej władzy. W r. 1928 Płast został zakazany na Wołyniu, a dwa lata później i w Galicji. Od tego czasu skauci ukraińscy zmuszeni byli do prowadzenia tajemnej działalności. Organizacja skautingu ukraińskiego działać legalnie jedynie na Zakarpaciu, jednak po wybuchu drugiej wojny światowej została ona zakazana i na tych terenach. Nieudane próby odnowienia działalności Płastu były podejmowano w czasach okupacji niemieckiej.

Po wojnie wielu Ukraińców skupiło się w obozach DP na terenach Austrii lub Niemiec Zachodnich. Właśnie tu rozpoczął się kolejny etap w rozwoju ukraińskiej organizacji skautowej Płast. Płastuny odnawiali drużyny skautowe i wydawali czasopisma. Centrum Płastu w tym czasie mieściło się w Monachium.

Przez kilka lat Ukraińcy, a w tym i płastuny, emigrowali do innych państw, zwłaszcza do krajów Europy Zachodniej i Ameryki Północnej. Na początku lat 50. krajowe organizacji Płastu istniały już w sześciu państwach. Na ich podstawie w r. 1954 została powołana Konferencja Ukraińskich Organizacji Płastowych dla zachowania jednolitości organizacji oraz dawnych tradycji skautingu ukraińskiego. Do jej obowiązków włączono było prawo wyboru przedstawicieli do światowego zarządu Płastem oraz koordynacja działalności poszczególnych organizacji krajowych na najwyższym poziomie.

[edytuj] Współczesność

Po upadku Związku Radzieckiego i utworzeniu niepodległej Ukrainy pojawiły się warunki do odnowienia działalności Płastu. Dzięki systematycznej pomocy diaspory oraz nieodzownej prace poszczególnych osób z Ukrainy w grudniu 1990 roku oficjalnie utworzono pierwszy ośrodek odrodzonego Płastu w Ukrainie – we Lwowie. Obecnie lwówski ośrodek Płastu pozostaje największym skupiskiem skautów-płastunow w Ukrainie i liczy ponad 1000 osób.

Co roku Płast organizuje w Ukrainie wielu akcji, z których część już stała się wizytówką płastowej działalności – coroczna akcja Betlejemskie Światło Pokoju, charytatywne akcje na Boże Narodzenie, Dzień św. Mikołaja, Festiwal Sztuki Płastowej "Dzień Płastuna", Festyny Płastowej twórczości "Orlekiada". Również organizuje się wielu obozów zimą (narciarskie), letnie (wędrowne, wodne, rowerowe, alpinistyczne itd.) w których bierze udział do 10 tys. osób.

Oficjalne ośrodki ukraińskiej organizacji skautowej Płast istnieją w dziewięciu państwach światu – w Ukrainie, Stanach Zjednoczonych Ameryki, Argentynie, Australii, Kanadzie, Niemcach, Polsce, Słowacji, Wielkiej Brytanii. Również pewne niewielkie odziały płastowe istnieją niemal we wszystkich państwach Europy oraz największych państwach światu.

Płast działa obecnie również w Polsce. Przedstawicielstwo organizacji znajduje się w Warszawie. Jest jednym z sygnatariuszy Porozumienia Młodych Euroregionu BUG.

Adres: Organizacja Ukraińskiej Młodzieży PŁAST Przewodnicząca: Mirosława Borowa 03-614 Warszawa, ul. Kościeliska 7 tel.: (22) 679 96 77.