Parzydełkowce

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Parzydełkowce
Żeglarz portugalski
Systematyka
Domena	eukarioty
Królestwo	zwierzęta
Typ	parzydełkowce
Nazwa systematyczna
Cnidaria
Hatschek, 1888

Parzydełkowce (Cnidaria, od gr. knide - pokrzywa) – wodne tkankowce dwuwarstwowe zaliczane do królestwa zwierząt. Charakteryzują się symetrią promienistą. Zamieszkują środowisko wodne, przede wszystkim wody słone.

[edytuj] Filogeneza

Przodkowie dzisiejszych parzydełkowców (jamochłonów) pojawili się na początku ery paleozoicznej. Przypuszcza się, że wywodzą się od zwierząt o symetrii dwubocznej.

[edytuj] Budowa

Parzydełkowce są zwierzętami tkankowymi, co odróżnia je od podobnych czasem z wyglądu gąbek. Ich ciało zbudowane jest z dwóch warstw tkanki nabłonkowej: epidermy (zewnętrzna) i gastrodermy (wewnętrzna); stąd stosowana czasem dla parzydełkowców nazwa "dwuwarstwowce". Warstwy nabłonkowe rozdzielone są bezpostaciową mezogleą. Wyróżnia się 3 postacie parzydełkowców: planula (forma larwalna), polip i meduza. Warstwa mezoglei u polipa jest cienka i rozłożona równomiernie, meduza charakteryzuje się grubszą warstwą mezoglei. Ciało polipa ma kształt workowaty, meduzy dzwonkowaty o ścianach zbudowanych z dwóch warstw komórek, warstwy te odpowiadają ektodermie i endodermie gastruli. Pierwotną jamę ciała (celomę) wypełnia mezoglea u polipów stanowi ona cienką warstwę u meduz grubą. Wnętrze ciała stanowi jama gastro-waskularna (odpowiednik prajelita) może tworzyć system kanałów. Do jamy gastralnej prowadzi otwór gębowy, który otoczony jest czułkami (u polipa), natomiast u meduz czułki znajdują się na brzegu dzwonu. Tam też zlokalizowane są ciałka brzeżne (ropalia) są to narządy światłoczułe spełniające rolę soczewki innym narządem zmysłów jest statocysta - narząd równowagi. Statocysta składa się z statolitu (grudki węglanu wapnia) oraz komórek czuciowych z wypustkami komórkowymi. Statolit uciska określone wypustki w zależności od położenia zwierzęcia względem źródła przyciągania ziemskiego, co pozwala meduzie zorientować się w jakiej pozycji względem ziemi płynie i "w razie czego" może wyregulować swoją pozycję ruchami dzwonu. Jamochłony nie posiadają układu krążenia, oddechowego i wydalniczego,a wymiana gazowa i osmoregulacja następuje przez całą powierzchnię ciała. Polipy prowadzą tryb życia osiadły. Meduzy poruszają się ruchem odrzutowym lecz zaliczane są do planktonu. Jamochłony żywią się zawiesiną organiczną, planktonem, ale niektóre gatunki potrafią polować na większe zwierzęta. U tych gatunków występuje podwójne trawienie - zewnętrzne i wewnętrzne. Typy komórek tworzących ektodermę i endodermę są to : komórki nabłonkowo-mięśniowe oraz komórki interstycjalne. W endodermie (tutaj zwana gastrodermą) występują również komórki gruczołowe, które produkują enzymy trawienne. W ektodermie (tutaj zwana epidermą) znajdują się komórki parzydełkowe (knidocysty) oraz komórki nabłonkowo-nerwowe. Parzydełkowce rozmnażają się płciowo i bezpłciowo poprzez pączkowanie, podział (poprzeczny i podłużny) oraz strobilizację.