Poezja śpiewana
Z Wikipedii
Poezja śpiewana (także piosenka literacka) to pojemny i nieprecyzyjnie określony gatunek muzyczny, w którym utwory składają się z wiersza, zwykle o charakterze ballady, oraz skomponowanej specjalnie do utworu muzyki. Najczęściej są to kompozycje o głębokiej treści, wyszukanej, często delikatnej melodii oraz skromnej aranżacji (zwykle na gitarę lub fortepian).
Spis treści |
[edytuj] Terminy i gatunki pokrewne
Termin poezja śpiewana łączy się z określeniem kraina łagodności, zaczerpniętym z poezji Jerzego Harasymowicza, do którego w swoich piosenkach nawiązywał Wojciech Belon.
Poezja śpiewana wykonywana przez aktorów nazywana jest piosenką aktorską, a jej popularna odmiana zalicza się do nurtu piosenki turystycznej (wykonywanej przy ogniskach i na imprezach turystycznych) lub piosenki studenckiej (w ramach tzw. kultury studenckiej). Często poezja śpiewana to zarazem piosenka autorska, czyli utwór którego wykonawca jest jednocześnie autorem słów i muzyki.
Poezja śpiewana jest terminem specyficznym dla muzyki polskiej i stosowanym niemal wyłącznie w jej obrębie. Na świecie podobni wykonawcy są często uznawani za wykonawców folkowych i folk-rockowych (np. Bob Dylan, Simon and Garfunkel, Tom Waits, Leonard Cohen, Suzanne Vega). Bliska gatunkowi poezji śpiewanej jest także tzw. piosenka francuska, reprezentowana np. przez Édith Piaf, twórczość bardów, takich jak Bułat Okudżawa, Jacek Kaczmarski czy Jaromír Nohavica, oraz piosenka kabaretowa. Niekiedy także teksty piosenek rockowych mogą być uznane za poezję, na przykład te pisane przez Jima Morrisona z The Doors, lecz przynależność tej muzyki do gatunku poezji śpiewanej jest kwestionowana.
[edytuj] Historia poezji śpiewanej
Pierwsze ślady poezji śpiewanej znajdujemy w przedhomerowej Grecji (ok. 900-700 p.n.e.). Aojdowie - śpiewacy, akompaniujący sobie na formindze lub kitarze (dawne instrumenty strunowe), wykonywali własne, surowe w odbiorze, kompozycje opisujące losy bohaterów i sławiące władców. Prowadzili działalność na dworach władców.
W starożytnym Rzymie muzyka pełniła jedynie funkcje utylitarne: sygnały wojskowe, fanfary i poezja występowała jedynie w formie recytowanej.
[edytuj] Znani wykonawcy poezji śpiewanej w Polsce
Osoby:
- Elżbieta Adamiak
- Marek Andrzejewski
- Michał Bajor
- Hanna Banaszak
- Wojciech Belon
- Agnieszka Chrzanowska
- Natasza Czarmińska
- Mirosław Czyżykiewicz
- Jacek Łuczak
- Ewa Demarczyk
- Jerzy Filar
- Edyta Geppert
- Marek Grechuta
- Jacek Kaczmarski
- Robert Kasprzycki
- Jacek Kleyff
- Jan Kondrak
- Antonina Krzysztoń
- Renata Przemyk
- Edward Stachura
- Grzegorz Turnau
- Magda Umer
- Antoni Muracki
- Tomasz Wachnowski
- Jarosław Wasik
- Jan Wołek
- Tadeusz Woźniak
- Maciej Zembaty
Zespoły:
- Czerwony Tulipan
- Federacja (dawniej: Lubelska Federacja Bardów)
- Nasza Basia Kochana
- Orkiestra Na Zdrowie
- Pod Budą
- Raz Dwa Trzy
- Stare Dobre Małżeństwo
- Wolna Grupa Bukowina
- Nasza Chata Skraja
- Zespół Reprezentacyjny
[edytuj] Znani wykonawcy poezji śpiewanej na świecie
Osoby:
Zespoły:
