Poka-yoke
Z Wikipedii
Poka-yoke (inne określenia: ang. mistake proofing, error proofing) to metoda zapobiegania defektom pochodzącym z pomyłek
w odróżnieniu od baka-yoke ang. fool proofing, potocznie: odporność na głupotę, idiotoodporność.
Analizując proces powstawania wad produktu zwrócono uwagę, że pomiędzy pomyłką a wynikającym z niej defektem jest jeszcze jedna, potencjalna możliwość: zauważenie pomyłki i jej poprawienie. Stąd wniosek, że sposobem ograniczenia wadliwości jest stwarzanie warunków w których błąd nie może się zdarzyć, albo będzie natychmiast widoczny.
Przykładem realizacji tej idei jest stanowisko montażowe wyposażone w pojemniki odpowiednie dla każdej z montowanych części. Przed przystąpieniem do montażu wszystkie pojemniki powinny być zapełnione. Kształt pojemników dostosowany do kształtu montowanych części zapewni, że zostanie zgromadzonych odpowiednia ilość właściwych części. Kolejność ustawienia pojemników sugeruje kolejność montowania części. Po zmontowaniu - wszystkie pojemniki powinny być puste.
Przykładem obiektu zaprojektowanego niezgodnie z ideą poka-yoke jest karta bankomatowa: można ją wkładać do bankomatu na cztery sposoby, z których tylko jeden jest właściwy. Prosty zabieg obcięcia narożnika powoduje, że podobna pomyłka nie jest możliwa w przypadku podobnych płaskich, prostokątnych obiektów jak: dyskietka, karta telefoniczna, karta SIM do telefonu komórkowego.