Romusha
Z Wikipedii
Romusha – określenie robotników-ochotników z podbitych przez wojska japońskie azjatyckich krajów pracujących na rzecz Japonii podczas II wojny światowej
Romusha byli używani zarówno na obszarze swoich krajów, jak też byli wysyłani do pracy w okupowanych krajach całej Azji Południowo-Wschodniej. Ocenia się, że ich łączna liczba wynosiła kilka milionów ludzi. Rekrutowali się oni najczęściej spośród biednej niewykształconej ludności wiejskiej. Pracowali przy budowie dróg, linii kolejowych, mostów, w tym słynnego mostu na rzece Kwai, będącego częścią kolei Burma-Tajlandia, różnego rodzaju obiektów militarnych itp. Z powodu bardzo ciężkiej, wręcz niewolniczej pracy, chorób, niedoboru jedzenia i złego traktowania przez Japończyków śmiertelność wśród romusha była bardzo wysoka. Po kapitulacji Japonii 2 września 1945 r., romusha zostali pozostawieni sami sobie. Jedynie ich część została repatriowana do swoich krajów, np. spośród ok. 270 tys. Jawajczyków pracujących w innych częściach Azji na Jawę powróciło ok. 52 tys. Reszta na ogół wegetowała w krajach, w których pracowała podczas wojny. Niektórzy zawierali nowe rodziny, żeniąc się z miejscowymi kobietami.