Sarah Vaughan

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Sarah Vaughan (zwana Sassy i The Divine One) (ur. 27 marca 1924 roku w Newark, zm. 3 kwietnia 1990 roku w Los Angeles)- amerykańska wokalistka jazzowa, uznawana za jednego z największych wokalistów w historii.

Mimo iż jej rodzina nie należała do muzykalnych (ojciec był cieślą, a matka pracowała w pralni), młoda Sarah Vaughan miała sporo kontaktów z muzyką. Przez dziesięć lat pobierała lekcje fortepianu, śpiewała też w chórze kościelnym Mount Zion Baptist Church, a w wieku 12 lat została jego organistką. W 1942 r. wygrała amatorski konkurs talentów w Apollo Theater w Harlemie, co przyspieszyło możliwości rozwinięcia kariery. Billy Eckstine, który śpiewał wówczas w big-bandzie Earla "Fatha" Hinesa, dostrzegł jej talent i w 1943 r. zaproponował posadę wokalistki i drugiej pianistki w zespole. Rok później Eckstine zaangażował ją do swojej własnej grupy. To tutaj zetknęła się z pionierami modern jazzu: Charliem Parkerem i Dizzym Gilespiem. Dzięki wspólnym nagraniom w 1945 r. z zespołem Eckstine'a poznała podstawy nowej muzyki, która charakteryzowała cały późniejszy jej dorobek.

Po odejściu od Eckstine'a przez krótki czas występowała w zespole Johna Kirby'ego (1945-46), po czym zdecydowała się na karierę solową. W 1947 r. wyszła za trębacza George'a Treadwella, który został jednocześnie jej menedżerem. Bogate dziesięciolecie pracy studyjnej i koncertowej rozpoczęła w 1950 r. od wspólnych nagrań z Milesem Davisem, po czym zarzuciła rynek albumami z muzyką popularną, wydanymi przez Mercury Records, a także bardziej jazzowym materiałem zrealizowanym dla firmy EmArcy. Te jedne z bardziej udanych jej nagrań powstały przy współudziale Clifforda Browna, Cannonballa Adderleya i muzyków zespołu Counta Basiego. W latach 60. Vaughan była już gwiazdą. Odeszła też od jazzu w kierunku komercyjnych nagrań z towarzyszeniem orkiestry.

Dopiero w latach 70. zaczęła ponownie regularnie występować i nagrywać z muzykami jazzowymi. W 1974 r. wystąpiła na Festiwalu Jazzowym w Monterey, a w 1978 r. nagrała album z kwartetem "gwiazd": Oscar Peterson, Joe Pass, Ray Brown i Louie Bellson. Rok później ukazał się "Duke Ellington Song Book One", w którego realizacji wzięły udział także jazzowa elita (Zoot Sims, Frank Foster, Frank Wess, J.J. Johnson i Joe Pass). W 1980 r. Vaughan wzięła udział w słynnym koncercie w Carnegie Hall, powróciła też do śpiewania z Eckstine'em w Apollo Theater, gdzie zaczęła się jej kariera. Koncertowała i nagrywała z najwybitniejszymi muzykami od Parkera i Petersona po Herbiego Hancocka, Rona Cartera, Billa Higginsa, Dizzy'ego Gillespiego, Dona Cherry'ego, Maynarda Fergusona, Chucka Mangione'a.

Przez ponad pół wieku jej muzyka funkcjonowała jako synonim najdoskonalszego jazzowego śpiewu. Śpiewała w zespołach Jimmy'ego Jonesa (1948-52, 1954-58), Roya Hayesa (1953-58), Richarda Davisa, (przełom lat 50. i 60.), Rolanda Hanny 1961-63), Boba Jamesa (1965-68), Jana Hammera (1970-71), Jimmy'ego Cobba (1970-78), Andy'ego Simpkinsa (Od 1979) i Harolda Jonesa (od 1980).

W 1945 r. Vaughan wygrała w ankiecie czytelników pisma "Esquire", w latach 1947-52 triumfowała w magazynie "Downbeat", a w latach 1948-52 w "Metronome". Obdarzona niezwykłą skalą i idealną modulacją, potrafiła subtelnie panować nad jakością swego głosu. Często frazy śpiewane delikatnym, ciepłym głosem kontrastowały z fragmentami interpretowanymi szorstkim, nosowym vibrato czy gardłowym warczeniem. Zdobyta w czasie współpracy z Eckstine'em wiedza na temat bopu pozwoliła jej wplatać do śpiewu nowocześniejsze elementy jazzowej struktury.