Synagoga w Szydłowie
Z Wikipedii
Synagoga w Szydłowie | |
![]() wygląd współczesny |
|
Data budowy | 1564 |
Data zniszczenia | II wojna światowa |
Tradycja | ortodoksyjna |
Budulec | murowana |
Obecnie | muzeum |
![]() |
Synagoga w Szydłowie - główna synagoga gminy żydowskiej w Szydłowie, znajdująca się przy obecnej ulicy Targowej.
Synagoga została wybudowana pomiędzy 1534 a 1564 rokiem. Przechodziła wiele przebudowań i remontów. Pierwszą większą przebudowę przeprowadzono na początku XVII wieku. W 1784 roku, wykonano nową dekorację naścienną autorstwa Jehudy Lejby. W XIX wieku, bożnicę strawił pożar. W latach 20-tych XX wieku przeprowadzono częściowy remont synagogi.
Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali synagogę, następnie umieścili w niej magazyn broni i żywności. Po wojnie budynek chwilowo pełnił rolę kina wiejskiego, następnie w stanie ruiny stał opuszczony przez wiele lat. W 1967 roku decyzją ówczesnych władz budynek synagogi został przeznaczony na cele kulturalne. W 1978 roku przeprowadzono remont budynku i oddano go na potrzeby muzeum.
Murowany z kamienia, otynkowany i orientowany gmach synagogi został wzniesiony na planie prostokąta, w stylu późnogotyckim z późnorenesansowymi elementami wnętrza. Jest typowym przykładem bóżnicy obronnej, świadectwem militarnych powinności Żydów polskich.
Z zewnątrz synagoga jest zwieńczona murem attykowym i przykryta dachem pogrążonym. Sala główna znajduje się we wschodniej części bożnicy, a w zachodniej drewniana przybudówka z babińcem na piętrze, otwartym na salę główną czterema małymi okienkami. Sala modlitw sklepiona kolebkowo z lunetami z późnorenesansową dekoracją stiukową z z XVII-XVIII wieku. Na ścianie wschodniej znajduje się XVII wieczny, rzeźbiony Aron ha-kodesz wykonany z kamienia, udekorowany ornamentami roślinnymi i kandelabrowymi. W zachodniej ścianie znajdują się prostokątne wnęki na skarbony i ogień.
W roku 1981 podczas odbudowy zabytku odnaleziono ukryte oryginalne kinkiety z odblaśnicami. Synagogę odbudowywano w oparciu o przekazy ikonograficzne i zachowane inwentaryzacje, co pozwoliło przywrócić budynkowi oryginalny wygląd. Piękne freski autorstwa Jehudy Lejby, są obecnie przykryte warstwą wapna.
Dzisiaj w synagodze znajduje się muzeum z niewielką wystawą judaików, są to głównie jady, kawałek zwoju Tory, 18 płaskorzeźb w brązie przedstawiających sceny ze Starego Testamentu oraz inne warte obejrzenia eksponaty. W synagodze znajduje się również 4 metrowa rzeźba "Mojżesz" autorstwa Gustawa Zemły.
Synagoga wpisana do rejestru zabytków pod nr 476A
![]() |
![]() ![]() ![]() |
![]() |