Szmonces
Z Wikipedii
Szmonces (z hebr. "uśmiech") - dowcip lub większa forma kabaretowa oparta na humorze żydowskim. Tworzone zwykle w tym środowisku (skecze w tym nurcie pisał m.in. Julian Tuwim) szmoncesy obracają się zwykle wokół spraw biznesowo-religijnych wyśmiewając arcypraktyczne podejście do życia. Bywają też szmoncesy oparte na grze słów.
Najpopularniejszym polskim szmoncesem pozostaje skecz "Sęk" kabaretu Dudek w wykonaniu Edwarda Dziewońskiego i Wiesława Michnikowskiego. Choć jest to tekst napisany przed II wojną światową przez Konrada Toma do masowego odbiorcy trafił po wojnie właśnie za sprawą "Dudka" i telewizyjnych nagrań tego kabaretu.
Przykładowe szmoncesy:
- Nauczyciel pyta małego Icka:
- - Pożyczyłem od twego ojca sto złotych i po tygodniu oddałem dwadzieścia. To ile jestem mu dłużny?
- - Sto złotych!
- - Cóż to? Jesteś Żydem a na rachunkach się nie znasz?!
- - Na rachunkach to ja się znam, ale pan nie zna mojego ojca!
- Do starego Srula, bankiera przychodzi syn, Moszek.
- - Tate, jak to jest – ludzie dają pieniądze i wyjmują. Dostają to co włożą. A u nas i mercedes, i jacht, i willa w Milanówku?
- - Dam ci przykład synu - mówi Srul. - Idź do kuchni. W lodówce, tfu, tfu... Boże przebacz, kawałek słoniny leży. Przynieś go.
- Mosze poszedł i przyniósł.
- - A teraz odnieś go, tfu, tfu... – mówi Srul.
- Mosze odniósł i wraca:
- - Odniosłem i co?
- - Przyniosłeś, odniosłeś, a paluszki tłuste.