Julian Tuwim

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Julian Tuwim

Grób Tuwima

Julian Tuwim (ur. 13 września 1894 w Łodzi, zm. 27 grudnia 1953 w Zakopanem) – polski poeta pochodzenia żydowskiego, jeden z najpopularniejszych poetów dwudziestolecia międzywojennego. Brat polskiej literatki i tłumaczki Ireny Tuwim, kuzyn aktora kabaretowego i piosenkarza Lopka Krukowskiego.

Debiutował w 1913 roku wierszem Prośba. Studiował prawo i filozofię na Uniwersytecie Warszawskim (1916 - 1918). W trakcie studiów współpracował z czasopismem "Pro arte at studio". Jeden z założycieli grupy poetyckiej Skamander w roku 1919. W czasie wojny polsko-bolszewickiej pracował w Biurze Prasowym Wodza Naczelnego Józefa Piłsudskiego. W młodości inspirował się twórczością Leopolda Staffa (pisze o tym w swych pamiętnikach). Członek założyciel Związku Artystów i Kompozytorów Scenicznych (ZAiKS). W 1939 wyemigrował przez Rumunię do Francji, a po jej kapitulacji (1940), przez Portugalię i Brazylię do USA. W 1942 mieszkał w Nowym Jorku. W latach wojny współpracował z emigracyjnymi czasopismami. W roku 1946 wrócił do kraju. W latach 1947 - 50 pełnił funkcję kierownika artystycznego Teatru Nowego. W tym czasie był krytykowany przez wielu dawnych przyjaciół za nadmierną służalczość względem komunistycznych władz (jest m.in. autorem kilku tekstów gloryfikujących Stalina). Wśród wielu tekstów najbardziej osobiste są teksty o Polsce i Łodzi. Pisał, że nie wyobraża sobie życia w którymkolwiek innym kraju, ponieważ - jak przekonuje także w "Kwiatach Polskich" - Polsce oddał swe życie. Łódź nazywał najwspanialszym miastem na ziemi.

Autor tekstów kabaretowych (kabarety Qui Pro Quo (1919-1932), Banda (1932-1934), Nowa Banda, szopka noworoczna Pikadora), Cyrulik Warszawski (1935-1939), rewiowych i librecista. Współautor i redaktor pism literackich i satyrycznych (Skamander, Wiadomości Literackie). Tłumacz literatury rosyjskiej, m.in. Aleksandra Puszkina (Jeździec miedziany), W. Majakowskiego (Obłok w spodniach). Autor popularnych wierszy dla dzieci, m.in. Lokomotywa, Ptasie radio, Słoń Trąbalski, Bambo. Bibliofil i kolekcjoner kuriozów (Czary i czarty polskie, Pegaz dęba, Cicer cum caule).

Znany był ze swojego specyficznego humoru objawiającego się bystrością umysłu i świeżością. Świeżości tej szukał głównie w języku- głównym orężu modernizmu, a szczególnie postmodernizmu. Swe badania językowe rozpoczął od nauki Esperanto jeszcze w latach gimnazjalnych. Tłumaczone na Esperanto wiersze Staffa, a także Testament mój (Mia testamento) Juliusza Słowackiego i inne wiersze zostały opublikowane na łamach Esperantysty Polskiego (Pola Esperantisto). W późniejszych badaniach nad językiem tworzył neologizmy. Podobnie jak Leśmian, A. Wat i Młodożeniec, tworzył tak zwany język pozarozumowy (zaum), którego poznanie miało być aprioryczne i zgodne ze skojarzeniami każdego odbiorcy. Próby te wyraził w Słopiewniach. Poezja Tuwima uważana jest za jedną z najtrudniejszych ze względu na częste gry słów, zwielokrotnienia znaczeń jednego wyrazu poprzez inne, nie zawsze jasne podkreślenia niektórych słów w zdaniu jakby było ono niedokończone. Ogromna giętkość i błyskotliwość tego języka przyjmuje często koloryt humorystyczny jak w "Balu w Operze". Słowa przyjmują cechy opisywanej rzeczywistości (np. mistrzowsko zastosowana została rytmika i szelest polskich słów w "Lokomotywie", przez co jest to wiersz-onomatopeja).