Tokamak
Z Wikipedii
Tokamak (Toroidal'naja Kamiera s Magnitnymi Katuszkami, ros. ТОроидальная КАмера с МАгнитными Катушками – pierścieniowa komora z cewką magnetyczną) – urządzenie do przeprowadzania kontrolowanej reakcji termojądrowej. Główna komora ma kształt torusa. Dzięki elektromagnesom tworzony jest pierścień plazmy. Komora wypełniona jest zjonizowanym gazem (deuterem albo deuterem i trytem). Pole magnetyczne pochodzące z transformatora indukuje prąd elektryczny w pierścieniu gazu. Prąd ten powoduje wyładowania w gazie. Zachodzi jeszcze większa jego jonizacja i ogrzewanie. W końcu tworzy się gorąca plazma. Gorąca plazma jest utrzymywana w zwartym słupie wewnątrz pierścienia dzięki silnemu polu magnetycznemu.
Pierwszy tokamak powstał w roku 1950 w Instytucie Energii Atomowej w Moskwie. Zasadę działania Tokamaka opracowali Igor J. Tamm i Andriej D. Sacharow. Rodzina urządzeń Tokamaków opracowana była pod kierunkiem profesora Lwa Arcymowicza. Na czele sowieckiego programu budowy tokamaka stał Beria.
W Wielkiej Brytanii istnieje potężny tokamak JET, a we Francji budowany jest we współpracy międzynarodowej, jeszcze potężniejszy ITER.
