Vilfredo Pareto
Z Wikipedii
Vilfredo Federigo Damasio Pareto (15 lipca 1848 - 19 sierpnia 1923) to włoski ekonomista i socjolog. Był współtwórcą tzw. "lozańskiej szkoły w ekonomii". Od 1893 roku był profesorem uniwersytetu w Lozannie.
W zakresie ekonomii jego najważniejsza praca to Kurs ekonomii politycznej (1896), a w socjologii Traktat socjologii ogólnej (1916).
Pareto rozszerzył zastosowania metod matematycznych w ekonomii oraz rozwinął pojęcie ogólnej równowagi ekonomicznej. Zajmował się też badaniami podziału dobrobytu.
Z równowagą ogólną wiąże się pojęcie „optimum w sensie Pareto”, oznaczające sytuację gdy nie jest możliwa realokacja zasobów, powiększająca dobrobyt którejkolwiek jednostki bez jednoczesnego zmniejszenia dobrobytu innej jednostki. Zob. Alokacja efektywna w sensie Pareto.
Za podstawowy składnik życia społecznego Pareto uznał działania, które się wiążą ze sobą w całościowy system społeczny zmierzający do stanu równowagi. Działania te mogą być obiektywnie logiczne (gdy rzeczywiście są zdolne osiągnąć cel, do którego zmierzają) bądź subiektywnie logiczne (gdy jednostka wierzy w ich skuteczność). Większość działań podejmowanych przez jednostkę jest jednak nielogiczna i nie przybliża jej do realizacji zamierzonych celów (są to np. działania magiczne, utopijne, realne, bądź oparte na przesądach).
Działania ludzkie to obserwowalne zachowania, ale także teorie, za pomocą których jednostka uzasadnia, innym bądź sobie samej, swoje takie a nie inne postępowanie.
Pareto jest również autorem teorii krążenia elit opisującej zasady rządzące elitami w społeczeństwach ludzkich.