Ważąca perły
Z Wikipedii
 |
| Ważąca perły (Kobieta z wagą) |
| Jan Vermeer, ok. 1662-5 |
| olej na płótnie |
| 42,5 × 35 cm |
| National Gallery of Art |
Ważąca perły albo Kobieta z wagą (hol. Vrouw met weegschaal) – obraz Jana Vermeera datowany na ok. 1662-1665 rok. Znajduje się w National Gallery of Art w Waszyngtonie. Obraz nie jest sygnowany[1].
Scena rozgrywa się we wnętrzu, w którym przy stole stoi kobieta. Być może jest ona brzemienna, ale możliwe, że nosi modny wówczas typ ubioru. Z lewej strony z okna pada światło, przytłumione przez żółtą kotarę. Mimo to część obrazu pozostaje w mroku i obraz podzielony jest po przekątnej na strefę jasną i ciemną. Na stole znajdują się pudełka i sznury pereł, na szarawej ścianie zawieszony jest obraz, a naprzeciw kobiety – lustro.
Kobieta w prawej ręce trzyma wagę i ze skupieniem się w nią wpatruje, lewą opiera lekko na stole. Szalki wagi są idealnie zrównoważone.
Być może obraz ten jest nie tylko zwykłą sceną rodzajową; interpretowany bywa w różny sposób. Na alegoryczne przesłanie wskazuje Sąd Ostateczny, zawieszony za plecami kobiety. W efekcie scenę można odczytywać w dwóch wymiarach: wiecznym, gdzie Chrystus ocenia i sądzi ludzkie czyny, waży dobro i zło oraz ziemskim, gdzie ważone są perły, symbol marności (vanitas) i pychy. Niektórzy badacze wskazywali nawet na analogie między ważącą a Maryją.
Zazwyczaj przyjmuje się, że kobieta waży perły, lecz po badaniu pod mikroskopem okazało się, że szalki wagi są puste[2]. Arthur K. Wheelock, badacz twórczości Vermeera, zasugerował, że kobieta nie waży kosztowności, lecz własne czyny, a zgodnie z głównym przesłaniem dzieła człowiek w swoim życiu powinien kierować się umiarem i wyważonym sądem[3].
[edytuj] Bibliografia
- Jan Vermeer van Delft w serii Wielcy malarze, nr 61, s. 27
- M. Poprzęcka Kobieta z wagą [w:] "Gazeta Wyborcza – Wysokie Obcasy", 17 stycznia 2004 r., s. 36
