Wojciech Bogusławski
Z Wikipedii
Wojciech Bogusławski h. Świnka (ur. 9 kwietnia 1757 we wsi Glinno pod Poznaniem, zm. 23 lipca 1829 w Warszawie) - polski aktor, dyrektor teatru, dramatopisarz, "ojciec sceny polskiej". Był dyrektorem Teatru Narodowego w latach 1783-1785, 1790-1794 i 1799-1814.
Kształcił się w kolegium pijarów w Warszawie, od 1770 w Akademii Krakowskiej, w następnym roku - w Szkołach Nowodworskich. Przebywał na dworze biskupa krakowskiego K. Sołtyka. W 1775 wstąpił do gwardii pieszej litewskiej. Wystąpił z wojska 24 lutego 1778 w stopniu podchorążego. W tym samym roku debiutuje jako aktor, śpiewak operowy i autor dramatyczny. 11 lipca 1778 operą Nędza uszczęśliwiona do muzyki M. Kamieńskiego inicjuje polską twórczość operową opartą na motywach ludowych. W 1781 przenosi się do teatru lwowskiego. W 1783 uzyskał przywilej na teatr polski w Poznaniu. W sierpniu 1784 zorganizował występy teatralne podczas sejmu w Grodnie. W lutym 1785 przeniósł się do Wilna, skąd organizował stałe wyjazdy do Grodna, Dubna i Lwowa. Na wezwanie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w lutym 1790 objął ponownie scenę warszawską, wystawiając sztuki patriotyczne. W 1794 należał do sprzysiężenia kościuszkowskiego. 1 marca 1794 wystawił Krakowiaków i górali, co odegrało ważną rolę agitacyjną. 18 kwietnia 1794 podpisał Akt powstania. 4 listopada 1794 opuszcza Warszawę, ocalając majątek teatralny i osobisty. W 1795 rozpoczyna trwającą 4 lata działalność teatralną we Lwowie. Wystawia tam wielokrotnie swoją operę Krakowiacy i górale (utwór cieszył się tam wielką popularnością, był nieustannie aktualizowany, przerabiany i wystawiany pod różnymi tytułami), zaś w 1797 - po raz pierwszy w Polsce Hamleta (własny przekład na podstawie adaptacji niemieckiej). Jego współpracownikiem i uczniem był Jan Nepomucen Kamiński. W 1799 wrócił do Warszawy, gdzie kieruje teatrem przez następne 14 lat. 20 listopada 1827 wystąpił po raz ostatni na scenie w komedii Koszyk wiśni. W 1824 zamieszkał w majątku Jasień (wieczysta dzierżawa). Należał do masonerii, w loży Świątynia Mądrości otrzymał stopień mistrza.
Zobacz też: pałacyk Bogusławskiego
Kategorie: Ludzie teatru • Polscy dramatopisarze • Polscy aktorzy • Powstańcy kościuszkowscy • Ludzie związani z Kaliszem • Ludzie związani z Krakowem • Ludzie związani ze Lwowem • Ludzie związani z Warszawą • Ludzie Oświecenia • Polscy wolnomularze • Urodzeni w 1757 • Zmarli w 1829 • Pochowani na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
