Wikipedysta:Wpedzich/Big Boy
Z Wikipedii
Big Boy to nazwa nadana zwyczajowo parowozowi Union Pacific klasy 4000 4-8-8-4 opracowanemu w latach 1941-1944 przez firmę Alco.
[edytuj] Historia
Przyznawany parowozowi tytuł największej tego typu maszyny na świecie okazuje się kwestią kontrowersyjną - istniały maszyny zarówno cięższe, jak i silniejsze. Jednak, pominąwszy tender, "Big Boy" był parowozem najdłuższym, a po kompletnym załadunku paliwa i wody - najcięższym (choć znowu odjąwszy masę tendra otrzymalibyśmy pojazd lżejszy od niektórych parowozów).
"Big Boy" był jedyną lokomotywą z układem osi "4-8-8-4" według notacji Whyte'a - oznacza to połączenie dwóch zestawów ośmiu kół napędowych z zespołem czterech kół czołowych zapewniających stabilność pojazdu przy wyższych prędkościach oraz czterech kół z tyłu, podtrzymujących palenisko. Układ kół sugeruje, że "Big Boy" był zaprojektowany do szybkiego transportu ciężkich składów.
Jednostka powstała jako efekt zapotrzebowania spółki Union Pacific na lokomotywę zdolną transportować ładunek 3300 ton metrycznych po długiej trasie o nachyleniu 1,14% w Wasatch. W czasie poprzedzającym opracowanie "Big Boya", konieczne było korzystanie z lokomotyw pomocniczych, a łączenie i rozłączanie jednostek pomocniczych oraz obsadzanie ich załogą spowalniały transport. By nowa jednostka stała się zauważalna, powinna być czymś więcej niż mozolnie wciągającym skład pod górę powolnym parowozem. Chcąc uniknąć konieczności zmieniania składów, wymagane było, by pociąg pokonywał płaski teren z prędkością około 100 km/h, cały czas ciągnąc za sobą długi skład.
Faktycznie, parowozy "Big Boy" przygotowane były do stabilnej pracy z prędkością około 130 km/h, więc konstruktorzy pozostawili spory margines potencjału. Union Pacific nie mógł poszczycić się wcześniejszymi konstrukcjami pozwalającymi na takie osiągi - wyjątkiem może być "Challenger" o ustawieniu osi 4-6-6-4, którego mocniejszą, dłuższą i cięższą wersją można nazwać "Big Boya".
Powstało 25 egzemplarzy lokomotywy "Big Boy", podzielonych na dwie grupy - 20 i 5 egzemplarzy. Wszystkie opalane były węglem i wyposażone w spore paleniska, pozwalające efektywnie spalać niskiej jakości węgiel z Wyoming, stosowany przez Union Pacific. Jeden egzemplarz serii o numerze #4005 przerobiono na napęd olejem, ale przeróbka okazała się mniej efektywna niż podobne rozwiązania stosowane w parowozach "Challenger", a jednostkę niedługo po początkowej przeróbce przywrócono do napędu opartego na węglu. Często cytowanym przez firmę powodem porażki prób opalania parowozów olejem napędowym był
The often cited reason for the unsuccessful oil-fired test was the use of a single burner which, with the Big Boy's larger firebox, created a very unsatisfactory and uneven heating. It remains unexplained why multiple burners were not used.
The Big Boys did sterling service in the Second World War, especially since they proved so easy to fire that even a novice could do a fair job. Since many men who were unsuited to combat service were instead drafted into the railroads to replace crewmen who had joined up, this proved highly advantageous. During the war, after German agents filed reports that the Americans had giant steam engines that were moving huge trains full of vital war material over steep mountain grades at high speed, their reports were dismissed as "impossible".Szablon:Fact
Like all steam locomotives, postwar increases in the price of both coal and labor meant that the writing was on the wall for the Big Boys, but even so they were among the last steam locomotives taken out of service. The last service train hauled by a Big Boy was in July 1959, the last run ending early in the morning of July 21st; most were stored operational until 1961, and four remained in operational condition at Green River, Wyoming until 1962.
[edytuj] Preservation
The Big Boy is one of the best represented of preserved steam locomotives in the United States; its fame, and its more western area of operations, saw to that. Towns and museums in western states tended to have the room needed to store such massive items. Eight of the 25 still exist:
- 4004: Holliday Park, Cheyenne, Wyoming.
- 4005: Forney Transportation Museum, Denver, Colorado
- 4006: Museum of Transportation, St. Louis, Missouri
- 4012: Steamtown National Historic Site, Scranton, Pennsylvania
- 4014: Railway and Locomotive Historical Society, Southern California Chapter, Fairplex, Pomona, California
- 4017: National Railroad Museum, Green Bay, Wisconsin
- 4018: Museum of the American Railroad, Dallas, Texas
- 4023: Kenefick Park, Omaha, Nebraska
All except numbers 4005 and 4017 are currently stored in the open air without any protection from the weather. However, the hot, dry air of Southern California has helped #4014 to remain the best preserved of all the survivors, assisted by care and attention from the local chapter of the Railway and Locomotive Historical Society. The Steamtown example is also said to be in good condition. The Forney Museum of Transportation in Denver moved 4005 to inside a newly renovated museum building in January of 2001. It now resides next to other notable railroad equipment and 100 antique automobiles. Thanks to considerable fundraising and volunteer efforts, number 4017 now resides with a few other notable pieces of railroad equipment in a newly constructed, climate-controlled shed at the museum in Green Bay.
There are currently no serviceable Big Boys and no plans to restore one to operating condition.
[edytuj] External links
Szablon:Whyte typespl:Big Boy (parowóz)
