Wszy
Z Wikipedii
Wszy | |
![]() |
|
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | stawonogi |
Gromada | owady |
Rząd | Phthiraptera |
Podrząd | wszy |
Nazwa systematyczna | |
Anoplura | |
Leach, 1815 | |
![]() |
|
![]() |
Wszy (Anoplura) - podrząd owadów wtórnie bezskrzydłych, zaliczany do podgromady owadów uskrzydlonych, obejmujący gatunki pasożytujące na ssakach, w tym na ludziach.
Spis treści |
[edytuj] Opis
Do wszy należą owady niewielkich rozmiarów, od 0,35 do 6 mm długości, silnie spłaszczone, pozbawione skrzydeł, okryte skórzastym, chitynowym pancerzem o ściśle zrośniętych segmentach. Mają zredukowane oczy, krótkie czułki, kłująco-ssące narządy gębowe, odnóża przednie i środkowe wyspecjalizowane w poruszaniu się wzdłuż włosa, odnóża środkowe i tylne wyposażone są w pazurki czepne, dzięki którym wesz może utrzymać ciężar 2000 razy przewyższający ciężar jej ciała. Żywią się krwią wysysaną po nakłuciu skóry żywiciela.
Samice wszy są większe od samców, jaja, tzw. gnidy przyklejają do włosów. Po ok. 6 dniach z jaj wylęgają się larwy, przypominające wyglądem i sposobem odżywiania osobniki dorosłe.
[edytuj] Gatunki
Na świecie znanych jest ok. 500 gatunków, a w Europie Środkowej występuje ok. 25 gatunków wszy, spośród których najbardziej znane są dwie:
[edytuj] Wesz ludzka
Wesz ludzka (Pediculus humanus) występuje w dwóch formach: wesz odzieżowa (Pediculus humanus vestimenti) oraz wesz głowowa (Pediculus humanus capitis), różniących się nieznacznie wielkością i trybem życia. Pierwszy gatunek roznosi B. recurrentis wywołujacy dur powrotny epidemiczny, a drugi jest roznosicielem riketsji (Rickettsia), wywołujących tyfus plamisty; powoduje także inne choroby, np. wszawicę.
[edytuj] Wesz łonowa
Wesz łonowa (Phthirius pubis) osiąga długość do 2,5 mm, pasożytuje głównie w okolicy łonowej, charakteryzuje się silnie rozszerzonym tułowiem i odwłokiem oraz masywnymi narządami czepnymi odnóży.